Αφροδίτη Δερματά
Είναι βράδυ! Έχω ετοιμάσει τα πάντα για να ξεκινήσει όσο πιο γρήγορα κι εύκολα γίνεται η επόμενη μέρα. Έχω βάλει μέχρι και καφέ στην καφετιέρα ώστε αύριο το πρωί το μόνο που θα χρειαστεί να κάνω θα είναι να πατήσω το κουμπί. Πέφτω κατάκοπη στο κρεβάτι, έχω ξυπνήσει από τις 6. Νιώθω ότι θα κοιμηθώ μέσα σε δευτερόλεπτα. Ξαφνικά με πιάνει ταχυπαλμία, δεν έπρεπε να μιλήσω έτσι στην έφηβη κόρη μου σήμερα, γιατί δεν έχω υπομονή; Πρέπει να δείχνω μεγαλύτερη κατανόηση. Γιατί υψώνω τόσο τη φωνή μου; Παραχρησιμοποιούν τη ρημάδα την τεχνολογία. Μήπως πρέπει να τους βάλω πιο αυστηρά όρια; Κι αυτά τα δημητριακά πρέπει να τα κόψουμε, όλο συντηρητικά είναι και το γάλα, διάβασα ότι από μια ηλικία και μετά δεν πρέπει να πίνουν, είναι γεμάτο φάρμακα; Τύψεις για κάθε λόγο, τύψεις γιατί όλα τα κάνω λάθος. Κανονικά έπρεπε με το που μένει μια γυναίκα έγκυος να της λένε «συγχαρητήρια, είσαστε έγκυος, θα αποκτήσετε ένα μωρό και ατελείωτες τύψεις». Τύψεις για όλα. Νιώθω ότι τα κάνω όλα λάθος, κι αυτά τα βιβλία δεν βοηθάνε. Ένας κριτής εαυτός στέκεται πάνω από το κεφάλι μου και δεν χάνει ευκαιρία να με κατακρίνει.
Μέχρι που μπαίνει στη ζωή μου η Γιολάντα. Η Γιολάντα είναι ένα μελαχρινό κορίτσι 26 χρονών, χαμογελαστό, χαρούμενο και ξένοιαστο. «Φτιάξε καφέ να τα πούμε» μου λέει «να σου πω την ιστορία μου». Η ευδιάθετη φυσιογνωμία της δεν με προϊδεάζει ούτε στιγμή για τα όσα έχει να μου πει, για όσα μπορεί να έχει περάσει. Ψήνω καφέ και καθόμαστε αναπαυτικά, έτοιμες για ταξίδι στον χωροχρόνο.
Αθήνα, δεκαετία του ’70. Ένα ζευγάρι γνωρίζεται σε μια ταβέρνα. Αυτός εργάτης, αυτή νοσοκόμα, φτωχοί και οι δυο. Κάνουν μαζί μια τεράστια οικογένεια. Κουβαλούν έξι παιδιά πολύ βαριά για την πλάτη τους. Γιατί η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν και πλάτες που δεν αντέχουν αυτό το βάρος. Ο έρωτας με τις δυσκολίες αυτοκτονεί επεισοδιακά και δυστυχώς η θέση του μένει κενή, η αγάπη δεν ήρθε ποτέ να τον αντικαταστήσει. Ο άντρας ερωτεύεται μια άλλη και φεύγει από το σπίτι εγκαταλείποντας τα παιδιά και τη γυναίκα. Αυτή δουλεύει ατελείωτες ώρες για να μπορέσει να τα ζήσει. Τα παιδιά μεγαλώνουν μόνα τους σε ένα άθλιο περιβάλλον. Ένας αδιάκοπος αγώνας επιβίωσης. Η Γιολάντα, το μικρότερο παιδί, είναι 5 χρονών και ο Νίκος 6. Ο πα-Τέρας εμφανίζεται ξαφνικά και παίρνει μαζί του τα δυο μικρά παιδιά. Περνούν έναν χρόνο βασανιστικό. Άπλυτα, γεμάτα πληγές από το ξύλο. Τα βράδια του χειμώνα τα βγάζει στο μπαλκόνι γυμνά για να τα τιμωρήσει για την ανυπακοή τους. Μετά από ένα χρόνο τα επιστρέφει γεμάτα πληγές εσωτερικά και εξωτερικά στη μάνα τους. Η Γιολάντα, 11 χρονών, φεύγει με την αδερφή της και το αγόρι της για την επαρχία. Το αγόρι της αδελφής της την παρενοχλεί σεξουαλικά και η αδερφή της μόλις το ανακαλύπτει τον χωρίζει. Ξαναγυρίζουν στην Αθήνα. Η Γιολάντα στα 16 της γνωρίζει κάποιον και φεύγει από το σπίτι. Ο ένας της αδερφός μπλέκει με ναρκωτικά, ο άλλος έχει ήδη πεθάνει από ναρκωτικά, η αδερφή της είναι αλκοολική, η μάνα τους κατάκοπη και μόνη δουλεύει και καπνίζει αδιάκοπα.
Η Γιολάντα που περιγράφει τη ζωή της σαν να μην είναι δικιά της, σαν να μιλάει για τη ζωή κάποιου άλλου. Τη γνώρισα μέσω ενός κοινού γνωστού, ένα κορίτσι δραστήριο που γελάει συνέχεια. Το βλέμμα της είναι λαμπερό και η αύρα της καθαρή. Ένα αισιόδοξο πλάσμα που έχει δώσει μεγάλο αγώνα για να επιβιώσει και τα έχει καταφέρει. Τίποτα πάνω της δεν μαρτυράει τα όσα έχει περάσει, εκτός ίσως από κάποια μικρά σημάδια στο σώμα της. Αν ήταν να διηγηθώ ένα success story (που είναι και της μόδας), θα έλεγα το δικό της. Γιατί είναι επιτυχία να μεγαλώνεις μόνος σου, να ζήσεις τόσο πόνο και να καταφέρεις να είσαι αξιοπρεπής και να χαμογελάς τόσο διάφανα. Κι αυτή τα έχει καταφέρει.
Γιατί σου τα λέω όλα αυτά; Για την επόμενη φορά που θα σε περικυκλώσουν οι τύψεις, για το τι μπορεί να έχεις κάνει λάθος ως γονιός. Να σου πω ότι εκεί έξω υπάρχουν γονείς που είναι οι ίδιοι ένα λάθος και κοιμούνται με καθαρότερη συνείδηση από εσένα που νιώθεις άσχημα επειδή άφησες το παιδί σου να παίξει με τον υπολογιστή μια ώρα παραπάνω απ’ όσο δικαιούνταν, επειδή δεν είχες κουράγιο να του φτιάξεις το κέικ που σου ζήτησε, επειδή δεν έχεις προλάβει ακόμα να πας στη δασκάλα να το ρωτήσεις για την πρόοδό του, επειδή έχασες την ψυχραιμία σου εκεί που δεν έπρεπε, επειδή δεν είχες χρήματα να του δώσεις για ένα ακόμα ζευγάρι παπούτσια. Ο κανόνας είναι ένας: δώσε αγάπη αβίαστα, αδιάκοπα, ανεξάντλητα! Αυτό θέλουν οι άνθρωποι για να γίνουν όμορφοι και να ανθίσουν. Υπάρχουν βέβαια και κάτι παράξενα, ανθεκτικά λουλούδια που ανθίζουν έτσι μόνα τους, χωρίς να τα ποτίζεις με αγάπη… Αυτά είναι μια άλλη κατηγορία, σπάνια και μοναδική!
Υγ. Επειδή πολλές Γιολάντες κυκλοφορούν ανάμεσα μας, φέρσου ευγενικά
