Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
Εκδ. Διόπτρα
σελ. 351
Λένε πως η μοναξιά είναι ένα από τα πιο επώδυνα και ΄ύπουλα συναισθήματα, τρυπώνει σιωπηλά στις ψυχές, ακόμη και όταν βρίσκεται κανείς μέσα στο πλήθος. Στο μυθιστόρημα Ο τρόπος που λες τ’ όνομά μου, ο Κώστας Κρομμύδας ξετυλίγει μια τέτοια μοναξιά. Εκείνη που φωλιάζει στις πιο «γεμάτες» ζωές, στις σχέσεις που παραμένουν άδειες, στους διαλόγους που δεν ειπώνονται, στα βλέμματα που δεν απαντώνται. Τη μοναξιά που βιώνει κάποιος ενώ έχει παρέα.
Από τις πρώτες κιόλας σελίδες, ο συγγραφέας στήνει ένα σκηνικό οικείο, σχεδόν επικίνδυνα γνώριμο. Μια καθημερινότητα που κυλά ρυθμικά, σχεδόν υπνωτιστικά, γεμάτη απουσία, σιωπή, συνήθεια. Η ηρωίδα του βιώνει τη μοναξιά ως μόνιμη συνθήκη, μια ψυχική παγωνιά που παραλύει τη δυνατότητα για μοιρασιά, για ουσιαστική επαφή. Όμως, όπως διαφαίνεται και στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, κάποια στιγμή η μοναξιά αυτή ραγίζει. Και το ρήγμα δεν έρχεται με φασαρία ή εντυπωσιακή είσοδο, αλλά από κάτι απλό, «τον τρόπο που ο άλλος λέει το όνομά σου».
Το έργο του Κρομμύδα κυλάει γοργά, με γραφή άμεση, γήινη και συνάμα λυρική. Η πλοκή του εξελίσσεται απρόσκοπτα, κρατώντας τον αναγνώστη σε εγρήγορση χωρίς υπερβολές, χωρίς περιττά στολίδια. Οι ήρωες, καθημερινοί και αναγνωρίσιμοι, γίνονται φορείς υπαρξιακών ερωτημάτων. Τι σημαίνει να ζεις «παρών» σε μια σχέση; Ποιο είναι το κόστος του να αρνείσαι την αλλαγή; Πόσο θάρρος χρειάζεται για να κοιτάξεις τη ζωή σου κατάματα και να πεις «έως εδώ»;
Ένα από τα μεγαλύτερα ατού του μυθιστορήματος είναι η εσωτερική του δυναμική. Χωρίς να βασίζεται σε εντυπωσιακά αφηγηματικά τεχνάσματα, διατηρεί μια συγκινητική ισορροπία ανάμεσα στο συναίσθημα και την αλήθεια. Οι συγκρούσεις είναι υπόγειες, οι πληγές καθημερινές και ακριβώς γι’ αυτό οικουμενικές. Ο αναγνώστης αναγνωρίζει κομμάτια του εαυτού του στις σιωπές της ηρωίδας, στις φράσεις που ποτέ δεν ειπώθηκαν, στα βλέμματα που χάθηκαν την κρίσιμη στιγμή.
Πέρα από τη θεματική της μοναξιάς, το βιβλίο αγγίζει και ένα άλλο καίριο ζήτημα, την απώλεια. Την πιθανότητα ή και τη βεβαιότητα πως αυτό που αγαπάμε μπορεί να χαθεί ξαφνικά, αμετάκλητα. Και μέσα σε αυτή την αναμέτρηση με τον πόνο, γεννιέται η απόφαση, ή συνεχίζεις να ζεις μέσα σ’ αυτή τη σκιά ή κάνεις το άλμα προς το φως. Χρειάζεται γενναιότητα και δύναμη για να πάρεις την απόφαση να αλλάξεις. Ίσως, τελικά, μόνο όταν δεις τον εαυτό σου στο χείλος της απώλειας να συνειδητοποιήσεις την αξία του παρόντος.
Η υποδοχή του βιβλίου από τους αναγνώστες υπήρξε θερμή και καθολικά θετική, όπως αποδεικνύει η κινητικότητα στα social media. Πολλοί κάνουν λόγο για ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται «μονορούφι»· ένα βιβλίο που κρατά σταθερά το ενδιαφέρον, χωρίς να επιδιώκει εντυπωσιασμούς. Άλλοι αναφέρονται στην «εικονοπλαστική» γραφή του Κρομμύδα, που καταφέρνει να μετατρέπει τις εσωτερικές συγκρούσεις σε απτές εικόνες. Και σχεδόν όλοι συμφωνούν πως, στο τέλος, μένει μια βαθιά αίσθηση πληρότητας. Όχι γιατί όλα λύνονται μαγικά, αλλά γιατί η ηρωίδα κάνει την υπέρβαση.
Το Ο τρόπος που λες τ’ όνομά μου δεν είναι απλώς μια ιστορία αγάπης ή μια αφήγηση για τη μοναξιά. Είναι, πρωτίστως, μια υπόμνηση ότι κάθε όνομα έχει αξία να προφέρεται με νόημα. Ότι η παρουσία δεν ορίζεται από το «είμαι εδώ», αλλά από το «είμαι για σένα εδώ». Και ότι, εν τέλει, η πραγματική συντροφικότητα γεννιέται από την επιθυμία για αυθεντική σύνδεση.
Με λόγο ειλικρινή και μεστό, ο Κρομμύδας μάς χαρίζει ένα έργο που δεν διεκδικεί τη συγκίνηση με φθηνά τεχνάσματα, αλλά την κερδίζει με την αλήθεια του. Ένα βιβλίο που μας θυμίζει πως η αλλαγή, όσο οδυνηρή κι αν φαντάζει, είναι πάντα η αρχή μιας νέας δυνατότητας· μιας καινούργιας συνθήκης.
Αναζητήστε το βιβλίο στα Βιβλιοπωλεία Parga εδώ.
Από το οπισθόφυλλο: …Λένε πως στη ζωή έρχεσαι μόνος και φεύγεις μόνος αλλά, αν το σκεφτείς καλά, αυτό είναι η μισή αλήθεια, αφού από τη μέρα που γεννιέσαι είσαι μόνος, σε διαρκή συνάρτηση με τους γύρω σου. Γιατί, είναι δύσκολο να έχεις για μόνη συντροφιά τη μοναξιά σου, ακόμα κι αν υπάρχουν στιγμές που την απολαμβάνεις. Να υπάρχεις σε μια καθημερινότητα που σε γεμίζει με κενά, απουσία, που δεν περιλαμβάνει το μοίρασμα, το νοιάξιμο. Κι άλλο τόσο δύσκολο είναι να ζεις μόνος... με παρέα. Παρέα με την αδιαφορία, την απάθεια, το είμαι εδώ κι όμως απουσιάζω, το ηχηρό… «δεν σε ακούω πια». Έρχεται όμως η ώρα που η μοναξιά διαλύεται και μόνο από τον τρόπο που ο άλλος λέει το όνομά σου… Για χρόνια, ένα μόνο συναίσθημα βασίλευε στην ψυχή μου. Μοναξιά. Όχι η μοναξιά των μοναχικών ανθρώπων, αλλά αυτών που έχουν κάποιον δίπλα τους. Όλα άλλαξαν τη μέρα που κατάλαβα πόσο εύκολο ήταν να χάσω ό,τι αγαπούσα πιο πολύ σε αυτόν τον κόσμο. Θέλει γενναιότητα και δύναμη για να πάρεις την απόφαση να αλλάξεις τη ζωή σου. Την απόφαση που θα σε ωθήσει να προχωρήσεις παρακάτω.
Για τον συγγραφέα: Aπόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Έχει εργαστεί ως ηθοποιός στο θέατρο, στην τηλεόραση και στο σινεμά. Συμμετείχε στον τρίτο και στον τέταρτο κύκλο της βρετανικής σειράς The Durrells. Από το 2012 έχουν εκδοθεί έντεκα βιβλία του από τις εκδόσεις Διόπτρα. Όλα του τα μυθιστορήματα βρέθηκαν στην τελική δεκάδα των Bραβείων Bιβλίου Public. Το βιβλίο του με τίτλο Ουρανόεσσα βραβεύτηκε ως το Καλύτερο Μυθιστόρημα της χρονιάς 2017 στην κατηγορία «Ηρωίδα-έμπνευση», ενώ το μυθιστόρημά του Ακάκιε απέσπασε το βραβείο Καλύτερου Ελληνικού Μυθιστορήματος της χρονιάς 2021. Έξι βιβλία του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά και είναι διαθέσιμα μέσω της πλατφόρμας του Amazon. Στην Ελλάδα και στο εξωτερικό έχουν πουληθεί πάνω από 200.000 αντίτυπα των βιβλίων του. Παραδίδει μαθήματα συγγραφής (Masterclass). Αρθρογραφεί σε sites, εφημερίδες και περιοδικά.
