Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
«Μικρές σημειώσεις για την τέχνη και τον τρόπο να τακτοποιούμε τα βιβλία μας»
του Georges Perec
μετάφραση Λίζυ Τσιριμώκου,
Εκδόσεις: Άγρα
Πόση σοφία μπορεί να χωρέσει σε ένα μικρό βιβλιαράκι για… ράφια;
Περισσότερη απ’ όση νομίζουμε.
Ο Perec, με τη χαρακτηριστική του λεπτότητα και το λεπτό του χιούμορ, παίρνει κάτι καθημερινό, τον τρόπο που τακτοποιούμε τα βιβλία μας, και το μετατρέπει σε μια στοχαστική, που μπορεί ενίοτε να γίνει εμμονική ή ψυχαναγκαστική, διαδικασία μεταξύ των παραμέτρων της μνήμης, της συνήθειας και τη μικρής ανθρώπινης μανίας μας να αναζητούμε την τάξη μέσα στο χάος.
Κι εκεί κάπου αναγνώρισα τον εαυτό μου.
Έχω ένα ράφι αποκλειστικά για τα αγαπημένα μου βιβλία: αυτά που θέλω να βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο, να τα βλέπω από μακριά και να χαμογελώ. Δεν τα δανείζω, δεν τα μετακινώ, είναι η σταθερά μου μέσα στην καθημερινή αβεβαιότητα.
Σε ένα άλλο ράφι, χαμηλότερα και πιο “χαλαρά”, βρίσκονται τα βιβλία που μπορώ να αποχωριστώ εύκολα και χωρίς τύψεις. Αυτά που με συντρόφεψαν ευχάριστα, αλλά δεν με σημάδεψαν, δεν με συγκίνησαν, δεν είδα κάτι, ούτε στο βάθος, που να με αφορά. Εύκολα τα δανείζω, τα χαρίζω, τα αφήνω να ταξιδέψουν.
Όλα τα υπόλοιπα τα οργανώνω όσο καλύτερα μπορώ: κατά θεματολογία, συγγραφέα, εκδότη. Μια προσπάθεια να πείσω τον εαυτό μου ότι η τάξη είναι εφικτή. Μέχρι, φυσικά, να φτάσει ένα νέο βιβλίο και να χαλάσει την ισορροπία. Πάντα υπάρχει εκείνο το βιβλίο που δεν ξέρεις πού να το βάλεις, και σχεδόν πάντα αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον.
Ο Perec, με το διακριτικό του μειδίαμα, μάς θυμίζει ότι κάθε βιβλιοθήκη είναι ένας μικρός καθρέφτης του μυαλού μας. Η τάξη είναι μια όμορφη ψευδαίσθηση· η αταξία, η αλήθεια που επανέρχεται με φυσικότητα. Και ίσως σ’ αυτή την αέναη εναλλαγή να βρίσκεται η χαρά της ανάγνωσης και της ζωής.
Η μετάφραση της Λίζυ Τσιριμώκου διατηρεί τη μουσικότητα και την ειρωνική λεπτότητα του Perec, αποδίδοντας με ακρίβεια το παιχνίδι ανάμεσα στον στοχασμό και το χιούμορ.
Και τελικά, διαβάζοντας τον Perec, δεν μαθαίνεις απλώς πώς να τακτοποιείς τα βιβλία σου· μαθαίνεις να αγαπάς λίγο περισσότερο την ίδια την αταξία σου.
Αναζητήστε το βιβλίο στα Βιβλιοπωλεία Parga εδώ.
Από το οπισθόφυλλο: ΤΡΟΠΟΙ ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ταξινόμηση αλφαβητική ταξινόμηση κατά ηπείρους ή χώρες ταξινόμηση κατά χρώματα ταξινόμηση κατά την ημερομηνία απόκτησης ταξινόμηση κατά την ημερομηνία έκδοσης ταξινόμηση κατά μεγέθη ταξινόμηση κατά είδη ταξινόμηση κατά μεγάλες λογοτεχνικές περιόδους ταξινόμηση κατά γλώσσες ταξινόμηση κατά αναγνωστικές προτεραιότητες ταξινόμηση κατά βιβλιοδεσίες ταξινόμηση κατά εκδοτικές σειρές Καμία από αυτές τις ταξινομήσεις δεν είναι από μόνη της ικανοποιητική. Στην πράξη, κάθε βιβλιοθήκη τακτοποιείται με βάση κάποιον συνδυασμό αυτών των τρόπων ταξινόμησης: Η εξισορρόπησή τους, η ανθεκτικότητά τους στην αλλαγή, η αχρηστία τους, η διατήρησή τους δίνουν σε κάθε βιβλιοθήκη μια μοναδική προσωπικότητα. Είναι μια επιχείρηση βασανιστική, αποκαρδιωτική, που ενδεχομένως κρύβει ευχάριστες εκπλήξεις, όπως την επανεύρεση ενός βιβλίου που το είχαμε λησμονήσει, επειδή δεν το βλέπαμε, και το οποίο καταβροχθίζουμε τελικά πάλι, ξαπλωμένοι μπρούμυτα στο κρεβάτι, αναβάλλοντας για την επόμενη ό,τι δεν θα κάναμε αυθημερόν.
Για τον συγγραφέα: Ο Ζορζ Περέκ ήταν Γάλλος μυθιστοριογράφος, κινηματογραφιστής, ντοκιμαντερίστας και δοκιμιογράφος. Ήταν μέλος της ομάδας Oulipo. Ο πατέρας του πέθανε όταν ήταν στρατιώτης στις αρχές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και η μητέρα του σκοτώθηκε στο Ολοκαύτωμα. Πολλά από τα έργα του ασχολούνται με την απουσία, την απώλεια και την ταυτότητα, συχνά μέσω του παιχνιδιού.
