

Μαρία Καραμάνου
Υπάρχουν στιγμές που η ζωή σταματάει. Η τηλεόραση μπορεί να δείξει την εικόνα, αλλά είναι το εξώφυλλο της εφημερίδας που συλλαμβάνει τον παλμό εκείνο το πρώτο, ακατέργαστο σοκ. Ένα δραματικό πρωτοσέλιδο μπορεί να γίνει πιο εμβληματικό και από την ίδια την είδηση που περιέχει.
Είναι το χαρτί που κράτησε κάποιος στα χέρια του όταν ξημέρωσε ο κόσμος της 11ης Σεπτεμβρίου. Είναι ο τίτλος που έγινε αφίσα σε τοίχους, που κορνιζαρίστηκε σε γραφεία, που έγινε συλλεκτικό. Είναι εκείνο το στιγμιαίο «κλικ» στη ροή της ιστορίας, το σημείο χωρίς επιστροφή. Από τις τραγικές απώλειες και τις παγκόσμιες κρίσεις μέχρι τα γεγονότα που γέμισαν ελπίδα και συγκίνηση εκατομμύρια ανθρώπους, τα πρωτοσέλιδα λειτουργούν σαν ορόσημα μνήμης. Θυμίζουν πού ήμασταν, τι νιώθαμε, τι ζούσαμε.
Πολλές φορές γίνονται πολιτιστικά αντικείμενα, αναδημοσιεύονται, αναπαράγονται, γίνονται αφίσες, συλλεκτικά κομμάτια, ακόμη και διδάσκονται στα πανεπιστήμια. Κάποια εξώφυλλα απέκτησαν θρυλικό status, έγιναν iconic, όχι μόνο γιατί κατέγραψαν την ιστορία, αλλά γιατί την σημάδεψαν οπτικά, συμβολικά και συναισθηματικά.
Από θριάμβους και τραγωδίες, έως παγκόσμιες κρίσεις και στιγμές θριάμβου, συγκεντρώσαμε 10 εξώφυλλα εφημερίδων που δεν ενημέρωσαν απλώς το κοινό, αλλά συγκίνησαν, σόκαραν και έμειναν χαραγμένα στη μνήμη τους αλλά και στην ιστορία. Ποιος δεν θυμάται πού ήταν όταν έμαθε για την πτώση των Δίδυμων Πύργων ή τον θάνατο της Πριγκίπισσας Diana; Ποιος δεν ανατρίχιασε με την εικόνα του ανθρώπου μπροστά στο τανκ στην πλατεία Τιενανμέν, ή δεν ένιωσε την ανάσα του να κόβεται βλέποντας το μαύρο εξώφυλλο μετά την έκρηξη στο Τσέρνομπιλ;
Ας δούμε ποια είναι αυτά και τι ιστορία κρύβει το καθένα τους.
Το ναυάγιο του Τιτανικού The New York Times, 16 Απριλίου 1912
Το ξημέρωμα της 15ης Απριλίου 1912, το «αβύθιστο» πλοίο Τιτανικός βυθίστηκε στον Βόρειο Ατλαντικό μετά από σύγκρουση με παγόβουνο, κατά το παρθενικό του ταξίδι από το Σαουθάμπτον προς τη Νέα Υόρκη. Περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, καθιστώντας το ένα από τα πιο τραγικά ναυτικά δυστυχήματα στην ιστορία.
Η New York Times ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που μετέδωσε την πραγματική κλίμακα της τραγωδίας, την ώρα που πολλές άλλες αμερικανικές εφημερίδες μετέφεραν ανακριβείς ή ελπιδοφόρες ειδήσεις, ακόμη και ότι «όλοι διασώθηκαν». Ακόμη και σήμερα, θεωρείται μάθημα δημοσιογραφίας για την ακρίβεια, τη σοβαρότητα και τον σεβασμό με τον οποίο παρουσίασε μια ανείπωτη τραγωδία.
Photo By Pinterest
Παραίτηση του Προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον The Washington Post, 9 Αυγούστου 1974
Μετά από δύο χρόνια πολιτικού σκανδάλου και δημόσιας κατακραυγής λόγω του Watergate, ο Ρίτσαρντ Νίξον έγινε ο πρώτος και μοναδικός πρόεδρος των ΗΠΑ που παραιτήθηκε από το αξίωμά του. Η παραίτηση του ανακοινώθηκε στις 8 Αυγούστου και τέθηκε σε ισχύ την επόμενη μέρα.
Το σκάνδαλο Watergate που ξεκίνησε ως διάρρηξη στα γραφεία του Δημοκρατικού Κόμματος και αποκαλύφθηκε ως συντονισμένη επιχείρηση πολιτικής κατασκοπείας αποκάλυψε ένα σύστημα συγκάλυψης, παρακολούθησης και κατάχρησης εξουσίας, που κατέληξε να κλονίσει την αμερικανική δημοκρατία. Η Washington Post ήταν ο καταλύτης των αποκαλύψεων, μέσω των ρεπορτάζ των δημοσιογράφων Bob Woodward και Carl Bernstein, που ερεύνησαν και αποκάλυψαν την αλήθεια πίσω από το Watergate.
Photo By The Washington Post
Θάνατος του Freddie Mercury, frontman των Queen The Sun, 25 Νοεμβρίου 1991
Ο Freddie Mercury, θρυλικός τραγουδιστής του συγκροτήματος Queen, πέθανε στις 24 Νοεμβρίου 1991 από πνευμονία, ως επιπλοκή του AIDS. Μόλις μία μέρα πριν τον θάνατό του, είχε δώσει στη δημοσιότητα επίσημη ανακοίνωση παραδεχόμενος τη μάχη του με τον ιό HIV κάτι που κρατούσε μυστικό για χρόνια, παρά τις φήμες και την εικασία των μέσων.
Το εξώφυλλο της The Sun χαρακτηρίζεται από τον ωμό, σοκαριστικό τίτλο «FREDDIE IS DEAD» μια προσέγγιση εντελώς διαφορετική από άλλες εφημερίδες που προτίμησαν πιο συναισθηματικούς τόνους. Αν και το εξώφυλλο επικρίθηκε έντονα για την ψυχρή, σχεδόν αναισθητική του διατύπωση (από πολλούς θεωρήθηκε προσβλητικό), παραμένει ιστορικά εμβληματικό επειδή αποτυπώνει τη μεταβατική εποχή του Τύπου, ειδικά σε σχέση με το AIDS και την LGBTQ+ κοινότητας.
Photo By PicClick UK
Ο τραγικός θάνατος της πριγκίπισσας Νταϊάνα σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο Παρίσι Sunday Mirror, 31 Αυγούστου 1997
Το πρωί της 31ης Αυγούστου 1997, ο κόσμος ξύπνησε με σπαρακτικά νέα, η Diana, πριγκίπισσα της Ουαλίας, είχε σκοτωθεί σε τροχαίο στο Παρίσι. Το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε μαζί με τον σύντροφό της Ντόντι Αλ Φαγιέντ συνετρίβη σε τούνελ, ενώ προσπαθούσαν να ξεφύγουν από τους παπαράτσι που τους καταδίωκαν.
Το πρωτοσέλιδο της Sunday Mirror εκείνη τη μέρα ήταν λιτό αλλά εκκωφαντικό. Οι δύο λέξεις «DIANA DEAD» σε τεράστια, έντονα γράμματα αποτύπωσαν την ωμή πραγματικότητα της απώλειας, χωρίς φιοριτούρες ή συναισθηματικά φίλτρα.
Photo By Newspapers.com
Η δολοφονία του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι στο Ντάλας του Τέξας The New York Times, 23 Νοεμβρίου 1963
Στις 22 Νοεμβρίου 1963, ο 35ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζον Φ. Κένεντι, δολοφονήθηκε με σφαίρα στο κεφάλι κατά τη διάρκεια δημόσιας πομπής με ανοιχτό αυτοκίνητο στο Ντάλας του Τέξας. Η Αμερική πάγωσε. Μέσα σε λίγες ώρες, και καθώς το σοκ παρέλυε τον κόσμο, ο αντιπρόεδρος Λίντον Τζόνσον ορκίστηκε πρόεδρος μέσα στο προεδρικό αεροπλάνο Air Force One, με την Τζάκι Κένεντι δίπλα του, ακόμα ντυμένη με το αιματοβαμμένο ροζ ταγιέρ της. Το πρωτοσέλιδο της New York Times δεν επιδίωξε εντυπωσιασμούς. Με απλή, ψύχραιμη διατύπωση, κατέγραψε δύο γεγονότα που σημάδεψαν την αμερικανική ιστορία.
Photo By Posterazzi
Η πρώτη προσσελήνωση ανθρώπου Απόστολη Apollo 11 The New York Times, 21 Ιουλίου 1969
Στις 20 Ιουλίου 1969, ο Νιλ Άρμστρονγκ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στη Σελήνη, ακολουθούμενος λίγο αργότερα από τον Μπαζ Όλντριν. Η αποστολή Apollo 11 ολοκλήρωσε το όραμα που είχε εκφράσει ο πρόεδρος Κένεντι το 1961, να πάει ο άνθρωπος στο φεγγάρι πριν το τέλος της δεκαετίας.
Η φράση «That’s one small step for man, one giant leap for mankind» ειπώθηκε σε ζωντανή μετάδοση, και παρακολούθησαν το γεγονός πάνω από 600 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως. Το πρωτοσέλιδο «Men Walk on Moon» της New York Times συνδύασε την απλότητα με το μεγαλείο. Τρεις μόνο λέξεις χωρίς περιττά επίθετα, χωρίς περιγραφές και όμως, μετέφεραν τον παλμό της ανθρωπότητας.
Photo By Blinken OSA Archivum
Λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου με την παράδοση της Ιαπωνίας The Sun (Σίδνεϊ, Αυστραλία), 15 Αυγούστου 1945
Στις 15 Αυγούστου 1945, η Ιαπωνία ανακοίνωσε επίσημα την άνευ όρων παράδοσή της, σηματοδοτώντας το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ανακοίνωση ήρθε λίγες ημέρες μετά τις καταστροφικές ρίψεις των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.
Η ημέρα αυτή έμεινε γνωστή ως V-J Day (Victory over Japan Day) και αποτέλεσε την αφορμή για πανηγυρισμούς σε κάθε γωνιά του πλανήτη, ειδικά στις χώρες της Κοινοπολιτείας, που είχαν δώσει τεράστιο φόρο αίματος στον πόλεμο.
Το εξώφυλλο της The Sun στην Αυστραλία ξεχώρισε για την απόλυτη λιτότητα και συγκινητική ένταση του μηνύματός του. Χωρίς φωτογραφίες, χωρίς περιγραφές, χωρίς πλεονασμούς. Μόνο PEACE.
Photo By The West Australian
Τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ The New York Times, 12 Σεπτεμβρίου 2001
Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, τέσσερα επιβατικά αεροσκάφη που είχαν καταληφθεί από τρομοκράτες της Αλ Κάιντα, χτυπούν καίριους στόχους στις ΗΠΑ. Δύο εξ αυτών πέφτουν στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, καταστρέφοντάς τους ολοκληρωτικά. Ένα χτυπά το Πεντάγωνο στην Ουάσινγκτον. Ένα τέταρτο καταρρίπτεται από επιβάτες στο Πενσυλβάνια πριν φτάσει στον πιθανό του στόχο. Περισσότεροι από 3.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε μία μέρα που άλλαξε για πάντα την Ιστορία, την ασφάλεια και τη διεθνή πολιτική.
Ο λιτός και κοφτός τίτλος «U.S. Under Attack» αποτύπωσε το σοκ και την απώλεια των Αμερικανών με απόλυτη ακρίβεια, το εξώφυλλο συνοδευόταν από μια εμβληματική φωτογραφία, που έδειχνε τη στιγμή της κατάρρευσης του Νότιου Πύργου, την ώρα που ο κόσμος κοιτούσε παγωμένος.
Photo By @nytarchives On Instagram
Η εκλογή του Barrack Obama The New York Times, 5 Νοεμβρίου 2008
Στις 4 Νοεμβρίου 2008, ο Μπαράκ Ομπάμα εξελέγη 44ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, νικώντας τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο Τζον ΜακΚέιν. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που ένας Αφροαμερικανός αναδεικνυόταν στο ανώτατο αξίωμα της χώρας.
Ο τίτλος «Racial Barrier Falls» (Καταρρέει το φυλετικό εμπόδιο) δεν περιγράφει απλώς ένα πολιτικό γεγονός, αλλά μια ιστορική μετάβαση που αφορούσε βαθιά τις ΗΠΑ και τον κόσμο. Η φωτογραφία του The New York Times έδειχνε τον Ομπάμα θριαμβευτή, μπροστά σε πλήθος συγκινημένων υποστηρικτών, στο Grant Park του Σικάγο. Το εξώφυλλο έγινε σύμβολο ελπίδας, αλλαγής και προόδου, εμπνέοντας εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Photo By The New York Times
Τσουνάμι στην Ιαπωνία The New York Times, 12 Μαρτίου 2011
Στις 11 Μαρτίου 2011, η Ιαπωνία συγκλονίστηκε από σεισμό μεγέθους 9,0 Ρίχτερ, έναν από τους ισχυρότερους στην παγκόσμια καταγραφή. Ακολούθησε γιγαντιαίο τσουνάμι ύψους έως και 40 μέτρων, που κατέστρεψε ολοσχερώς πόλεις στην ακτή του Ειρηνικού, ιδιαίτερα στη Φουκουσίμα, το Μιγιάγκι και το Ιγουάτε. Αυτό που κατέστησε την τραγωδία ακόμη πιο σοβαρή ήταν η πυρηνική κρίση στον σταθμό Fukushima Daiichi, καθώς το τσουνάμι προκάλεσε καταστροφή στα συστήματα ψύξης, με αποτέλεσμα διαρροή ραδιενέργειας και παγκόσμια ανησυχία για πυρηνικό ατύχημα.
Οι εικόνες σοκ των εξωφύλλων έδειχναν ολόκληρα χωριά να παρασύρονται από το νερό, κατεστραμμένα τρένα, πλοία στους δρόμους, και ανθρώπους να προσπαθούν να σωθούν από ένα ασύλληπτο φυσικό φαινόμενο.
Photo By The New York Times
- Πληρώνω χωρίς να θυμάμαι γιατί: Εσύ πόσες συνδρομές έχεις;
- Τι «παίζει» με τον γυμνισμό στις παραλίες της Κύπρου
- Η κοινότητα των skaters της Λεμεσού «ρολάρει» αποκλειστικά στο must
- 4 cosplayers στην Κύπρο μάς μιλάνε για την τέχνη τους
- 4 Κύπριες εξιστορούν στο must τις creepy στιγμές stalking που έζησαν