Ελάχιστες μέρες μετά την κοσμογονική ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που θέλει τα επεξεργασμένα κρέατα, όπως μπέικον, λουκάνικα και ζαμπόν, να συνδέονται άμεσα με την εκδήλωση καρκίνου, ο κόσμος της διατροφής αρχίζει και αλλάζει, ενώ οι περισσότερες από εμάς αναρωτιόμαστε αν όντως πρέπει να «αφαιρέσουμε» το κατεργασμένο κρέας από το διαιτολόγιο μας.
Τι λέει η σχετική έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας;
«Η σχετική έκθεση του ΠΟΥ αναφέρει πως 50 γραμμάρια επεξεργασμένου κρέατος την ημέρα –δηλαδή λιγότερο από δύο φέτες μπέικον– αυξάνουν τις πιθανότητες εκδήλωσης καρκίνου του παχέος εντέρου κατά 18%.
Όσον αφορά το φρέσκο κόκκινο κρέας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, το χαρακτηρίζει «μάλλον καρκινογόνο» διευκρινίζοντας ωστόσο ότι τα διαθέσιμα τεκμήρια που υποστηρίζουν τη θεωρία αυτή είναι περιορισμένα και ότι το κρέας έχει οφέλη για την υγεία.
Η επεξεργασία του κρέατος με την προσθήκη αλατιού και συντηρητικών ευθύνεται για την καρκινογόνο δράση των αλλαντικών. Ο ΠΟΥ κατέληξε στο συμπέρασμα αυτό βάσει συστάσεων του Διεθνούς Οργανισμού Ερευνών για τον Καρκίνο (IARC), τμήμα του ΠΟΥ το οποίο αξιολογεί τα πλέον ποιοτικά διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα. Έτσι, τα επεξεργασμένα κρέατα τίθενται πλέον στην ίδια κατηγορία με το πλουτώνιο (ραδιενεργό μέταλλο), τον αμίαντο αλλά και το αλκοόλ, όσον αφορά την επικινδυνότητά τους ως προς την εκδήλωση καρκίνου.
Βέβαια, η ετυμηγορία του ΠΟΥ δεν είναι απαραιτήτως ενδεικτική για τα επίπεδα επικινδυνότητας των αλλαντικών, δηλαδή ένα σάντουιτς που περιέχει μπέικον δεν είναι εξίσου επικίνδυνο με την έκθεση στον αμίαντο. «Για κάθε άτομο, οι πιθανότητες εκδήλωσης καρκίνου του παχέως εντέρου λόγω της κατανάλωσης επεξεργασμένου κρέατος παραμένουν χαμηλές, ωστόσο ο κίνδυνος αυξάνεται όσο αυξάνονται οι ποσότητες που καταναλώνονται», δηλώνει ο Δρ Kurt Straif, εκπρόσωπος του ΠΟΥ.
Η Δρ. Ντομινίκ Μπεσέτ του INCa σημείωσε μάλιστα ότι η κατανάλωση κρέατος δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 500 γραμμάρια την εβδομάδα, με την κάθε μερίδα να μην είναι μεγαλύτερη από 70-100 γραμμάρια. Επιπροσθέτως, «τα αλλαντικά δεν πρέπει να περιλαμβάνονται καθημερινά στη διατροφή».
Ποια η σωστή κατανάλωση;
Οι ειδικοί μας συμβουλεύουν να καταναλώνουμε το κόκκινο κρέας με μέτρο, ενώ σύμφωνα με την κλινική διαιτολόγο-διατροφολόγο Νικολέτα Μιχαηλίδου καλό θα ήταν να ακολουθούμε την μεσογειακή διατροφή η οποία «επιτρέπει» την κατανάλωση του κόκκινου κρέατος μόνο δύο φορές τον μήνα, και περιλαμβάνει μεγάλη ποικιλία φρούτων, λαχανικών και δημητριακών.
Το ιδανικό θα ήταν να μην τρώει κανείς περισσότερα από 300 γραμμάρια κόκκινου κρέατος την εβδομάδα.
Σύμφωνα πάντως με την άποψη πολλών ειδικών, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου που να συνδέεται με την κατανάλωση κρεάτων είναι «μικρός». Όπως εξήγησε ο καθηγητής Ντέιβιντ Σπιγκελχάλτερ του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, 6 στους 100 ανθρώπους θα εμφανίσουν κάποια στιγμή καρκίνο στο παχύ έντερο. Αν αυτοί οι 100 άνθρωποι καταναλώνουν ο καθένας τους από ένα σάντουιτς με τρεις φέτες μπέικον (περίπου 50 γραμμάρια) σε καθημερινή βάση, τα κρούσματα του καρκίνου θα αυξηθούν στα 7, όπως υπολογίζει.
«Περιορίστε την κατανάλωση, μην το κόψετε»
Η απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας να κατατάξει το κόκκινο κρέας και τα προϊόντα του στους παράγοντες που μπορεί να προκαλούν καρκίνο, δεν πρέπει να οδηγήσει στην αποφυγή τους, αλλά στη μετρημένη κατανάλωση.
Αυτό δήλωσε ο Αυστραλός καθηγητής που ηγήθηκε των αρμόδιας ομάδας εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ, προσθέτοντας ότι ο ίδιος δεν θα σταματήσει να τρώει σποραδικά αλλαντικά και κρέας. «Κι εμένα μου αρέσει να τρώω λίγο ζαμπόν, σαλάμι ή μπέικον, καθώς και μία μπριζόλα που και που», είπε ο δρ Μπέρναρντ Στιούαρτ.
Υπάρχει τρόπος να περιορίσουμε αυτόν τον κίνδυνο;
Σύμφωνα με τους ειδικούς δεν πρέπει να εγκαταλείψει κανείς αυτά τα τρόφιμα, αλλά να μειώσει την πρόσληψή τους. Όσοι τα καταναλώνουν συστηματικά - ας πούμε πέντε μέρες την εβδομάδα, ίσως και κάθε μέρα - αυτοί είναι που πρέπει να τα αντικαταστήσουν εν μέρει με πουλερικά, ψάρια και με ένα χορτοφαγικό γεύμα πότε-πότε.
