Πολλοί γονείς παραπονιούνται πως τα παιδιά τους ζητούν πολλά δώρα, είναι πολύ απαιτητικά και οι ίδιοι δυσκολεύονται να πουν όχι. Άλλες φορές παρόλο που τα παιδιά δεν ζητούν πολλά, οι γονείς παρασύρονται σε μια προσπάθεια να τα ευχαριστήσουν, να τους προφέρουν χαρά, να τους δώσουν αυτά που οι ίδιοι στερήθηκαν ή να αναπληρώσουν άλλες ελλείψεις του γονεϊκού τους ρόλου.
Αμερικανική έρευνα έδειξε πως σχεδόν οι μισοί γονείς (48% του δείγματος) αγοράζουν στα παιδιά τους όσα δώρα ζητήσουν, ανεξαρτήτως κόστους, καταλήγοντας μάλιστα να δανείζονται χρήματα προκειμένου να μην στερήσουν στα παιδιά τους κάτι από αυτά που θέλουν. Αυτά τα αποτελέσματα δεν αποτελούν μια μακρινή, ξένη εικόνα. Είναι πολύ κοντά στην δική μας πραγματικότητα, τους δικούς μας χειρισμούς ως γονείς στη σύγχρονη Κυπριακή κοινωνία.
Τι μαθαίνουμε όμως στα παιδιά μας όταν φτάνουμε σε τέτοιες υπερβολές; Τους δίνουμε μόνο χαρά ή επηρεάζουμε τις μελλοντικές συμπεριφορές τους με τρόπους που θα δυσκολεύουν την ζωή τους ως αυριανοί ενήλικες; Η παραπάνω έρευνα συσχετίζει την οικονομική κακοδιαχείριση των γονέων με την δυσκολία των παιδιών να αναπτύξουν καλές συνήθειες σχετικά με την οικονομική τους διαχείριση και δυσκολία να αποταμιεύσουν.
Μια βασική πτυχή της οικονομικής διαχείρισης που χρειάζεται να αναπτυχθεί είναι η ικανότητα να κατατάσσει κανείς τις ανάγκες του με βάση τις προτεραιότητές του και να επιλέγει τι είναι περισσότερο σημαντικό, τι μπορεί να περιμένει και τι είναι περιττό. Αν ένα παιδί μάθει πως μπορεί να τα έχει όλα, αυτόματα χάνει την ευκαιρία να εξασκήσει αυτή την ικανότητα, δεν χρειάζεται να βάλει προτεραιότητες, να επιλέξει και να το επικοινωνήσει αυτό στους γονείς του.
Επιπλέον τα παιδιά που δεν έρχονται αντιμέτωπα με την μη ικανοποίηση κάποιων επιθυμιών τους, δεν μαθαίνουννα διαχειρίζονται την απογοήτευση και την ματαίωση και φαίνεται πως μεγαλώνοντας αναπτύσσουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες και δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις πραγματικές συνθήκες της ζωής. Αυτό δημιουργεί ενήλικες με περιορισμένα αποθέματα οικονομικής διαχείρισης αλλά και στο σύνολο της ζωής τους πιστεύουν πως τους αξίζει να τα έχουν όλα, δυσκολεύονται να προσαρμοστούν όταν «δεν γίνεται το δικό τους».
Θα μου πείτε «μα καλά, όλα αυτά θα συμβούν επειδή πήρα στο παιδί μου και τα 3 δώρα που μου ζήτησε;». Δυστυχώς ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τα θέλω των παιδιών μας δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας των καθημερινών μας πρακτικών.
Ιδανικά η οικονομική πραγματικότητα μιας οικογένειας θα πρέπει να επικοινωνείτε ανοιχτά ανάμεσα στα μέλη. Φυσικά δεν χρειάζονται περιττές ή δραματικές πληροφορίες που θα προκαλέσουν άγχος στα παιδιά για μια κατάσταση που δεν μπορούν να ελέγξουν. Ακόμα και στην περίπτωση που δεν υπάρχει οικονομική στενότητα μπορείτε να μιλήσετε με τα παιδιά σας, να συζητήσετε τις λίστες των δώρων τους, τι αποτελεί ανάγκη, τι αποτελεί επιθυμία, τι είναι πιο σημαντικό και τι μπορεί να περιμένει.
