Για κάποιο λόγο είχα συνδέσει τα βιολογικά προϊόντα με χορτοφαγία και με άνοστες, ακατέργαστες ή βαρετές γεύσεις. Αντίθετα, και μετά από προσωπική εμπειρία, διαπίστωσα ότι τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά έχουν πιο αυθεντική γεύση και άρωμα. Στην ουσία, στην βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία επιμένουν στον υγιεινό τρόπο καλλιέργειας και εκτροφής χρησιμοποιώντας μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον, χωρίς την χρήση χημικών λιπασμάτων, εντομοκτόνων παρασιτοκτόνων και ορμονών. Με αυτό τον τρόπο παράγονται υγιεινά, φυσικά προϊόντα απαλλαγμένα από τοξικές ουσίες. Αυτό συχνά επιτυγχάνεται με την χρήση εναλλακτικών, προς τα χημικά, μεθόδων αντιμετώπισης εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων καθώς και τεχνικών παραγωγής, όπως η εναλλαγή των καλλιεργειών, η ανακύκλωση φυτικών και ζωικών υπολειμμάτων, η χρήση, κατά το δυνατόν, ιθαγενών φυλών ζώων και φυτών, η φυσική διατροφή, η ελεύθερη και υγιεινή βόσκηση κ.λπ. Τα προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας, σε σχέση με τα συμβατικά, περιέχουν περίπου 20-30% λιγότερο νερό, και έχουν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις πρωτεϊνών, βιταμινών, ιχνοστοιχείων, μεταλλικών αλάτων και ενζύμων. Παράλληλα, είναι ασφαλή για την υγεία, μια και δεν έχουν υπολείμματα λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων που, πιθανώς, αθροιστικά και στη διάρκεια, μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα. Τέλος, καλλιεργούνται με μεθόδους που είναι πολύ πιο φιλικές για το περιβάλλον. Οι βιοκαλλιεργητές καλλιεργούν σε μικρές εκτάσεις χρησιμοποιώντας μόνο φυσικά λιπάσματα και χωρίς φυτοφάρμακα, προστατεύοντας το έδαφος, την ατμόσφαιρα και τα αποθέματα νερού.
Πως να αναγνωρίσετε τα βιολογικά προϊόντα
Την αυθεντικότητα των προϊόντων βιολογικής καλλιέργειας προασπίζει η ίδια η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως απαιτούν οι Ευρωπαϊκοί κανονισμοί 2092/91 και 1804/99, η διαδικασία παραγωγής των προϊόντων βιολογικής καλλιέργειας και κτηνοτροφίας ελέγχεται σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας και της επεξεργασίας τους από αρμόδιους εγχώριους και ξένους οργανισμούς πιστοποίησης. Ταυτόχρονα τα βιολογικά προϊόντα υποχρεωτικά φέρουν το σήμα και τον κωδικό του οργανισμού σε εμφανές σημείο πάνω στην ετικέτα τους.
Στα πιστοποιημένα προιόντα πρέπει να υπάρχει και ο κωδικός του παραγωγού, ο οποίος είναι μοναδικός και διασφαλίζει και την ιχνηλασιμότητα του προϊόντος. Μην ξεχνάμε ότι προϊόντα που εμφανίζονται στην αγορά ως "οικολογικά", "υγιεινά", "ολικής αλέσεως" κ.λ.π. δεν έχουν καμία σχέση με τα πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα και δεν εξασφαλίζουν καμιά εγγύηση στον καταναλωτή.
Τι γίνεται με την κτηνοτροφία
Πρόσφατες έρευνες απέδειξαν ότι μισό κιλό οργανικό γάλα έχει κατά μέσο όρο 68% περισσότερα Ω3 που είναι απαραίτητα για την φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου από το συμβατικό γάλα. Όσο για το κρέας; Πριν από περίπου 2 χρόνια κριτικός εστιατορίων των Sunday Times, Coren Giles είχε αλλάξει την βαθμολογία του στα εστιατόρια προσθέτοντας δίπλα στον βαθμό για το περιβάλλον και το φαγητό μια βαθμολογία για «κρέας» που συνυπολογιζόταν. Η βαθμολογία είχε να κάνει με την προέλευση του κρέατος, την πιστοποίηση του, το αν ήταν βιολογικό κλπ. Τότε θεωρούσα ότι ήταν μια εκκεντρικότητα που είχε βρει «χώρο» μόνο στην Αγγλία λόγω της προϊστορίας των τρελών αγελάδων. Ωστόσο διαβάζοντας, διαπιστώνεις ότι αν τρως κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα η επιλογή βιολογικών είναι ακόμα πιο σημαντική. Τα συμβατικά ζώα τρέφονται με πολύ επικίνδυνα κοκτέιλ αντιβιοτικών και φαρμάκων για γρήγορη ανάπτυξή τους, όπως και αντιπαρασιτικών, σε καθημερινή βάση, ακόμα και αν δεν έχουν κάποια ασθένεια. Καταναλώνοντας τα όλα αυτά περνούν στο οργανισμό μας και οδηγούν σε ασθένειες που σχετίζονται με το κρέας ή με υψηλή πίεση. Να προσθέσουμε ότι περίπου 99% των μη-οργανικών ζώων στην Αγγλία τρέφονται με γενετικά μεταλλαγμένη σόγια. Η βιολογική κτηνοτροφία σέβεται την φυσική ζωή των ζώων και τις ανάγκες τους. Τα ζώα ζουν ακολουθώντας τους φυσικούς ρυθμούς τους, έχοντας στη διάθεσή τους άνετους χώρους, δηλαδή εκτεταμένα βοσκοτόπια και ευρύχωρα, καλά αεριζόμενα στέγαστρα. Έτσι δεν επιβάλλεται καμία τροποποίηση στις ιδιαίτερες συνήθειές τους που να επισπεύδει και να αυξάνει την παραγωγή εις βάρος τους. Ταυτόχρονα, η διατροφή των ζώων αποτελείται αποκλειστικά από βιολογικές φυτικές τροφές, όπως κριθάρι, καλαμπόκι, σόγια και σανό. Σε περιπτώσεις ασθενειών πάλι, χορηγούνται μόνο ομοιοπαθητικά ή φυτοθεραπευτικά σκευάσματα και πάντοτε έπειτα από συνεννόηση με ειδικευμένους κτηνίατρους. Αυτή η φροντίδα και ο σεβασμός έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή κρέατος με μοναδικά χαρακτηριστικά ως προς τη γεύση, την υφή, τη συνοχή και την απουσία περιττού λίπους. Φυσικά όλα αυτά έχουν τίμημα αφού εν τέλει οι τιμές των βιολογικών κρεάτων είναι πολύ υψηλότερες.
Οι τάσεις
Στην Αγγλία οι πωλήσεις των βιολογικών προϊόντων διπλασιάστηκαν τα τελευταία έξι χρόνια και η ανάγκη του καταναλωτικού κοινού για βιολογικά όλο και αυξάνεται. Περίπου 1.6 δις λίρες καταναλώθηκαν σε βιολογικά πέρσι έναντι των 800 εκατ του 2000 και το παραπάνω νούμερο αναμένεται να φτάσει τα 2.7 δις μέχρι το 2010. Πολλοί πιστεύουν ότι κάποιοι από τους παράγοντες που βοήθησαν να στραφεί ο κόσμος σε αυτά ήταν οι celebrity chefs αλλά και ο φόβος για παχυσαρκία ή τις κλιματολογικές αλλαγές. Πάντως, την ισχυρότερη αγορά βιολογικών προϊόντων την έχει η Γερμανία με καταναλώσεις 3.5 δις. λιρών.
Γιατί τα βιολογικά προϊόντα είναι πιο ακριβά από τα συμβατικά;
Κατ' αρχήν, χρησιμοποιούν καλλιεργητικές μεθόδους που δεν βοηθούν στην ποσοτική ανάπτυξη της παραγωγής. Η έλλειψη συνθετικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, μειώνει τις παραγωγές και, συχνά, τις ελαχιστοποιεί (ασθένειες και έντομα που προκαλούν ζημίες). Το ίδιο συμβαίνει με τα ζιζάνια, που αντιμετωπίζονται με σκάλισμα με το χέρι, πράγμα που ανεβάζει το κόστος παραγωγής. Στην κτηνοτροφία, πάλι, το πρόβλημα εμφανίζεται με την ίδια ένταση. Οι φυσικές τροφές και όχι τα κάθε είδους «συνθετικά πρόσθετα» με τις γνωστές επιπτώσεις υγείας στον άνθρωπο, δεν προσφέρουν τους όγκους παραγωγής των συμβατικών μεθόδων. Παρ' όλα αυτά, εφ' όσον οι βιολογικές καλλιέργειες αναπτυχθούν και πάρουν την θέση που τους αξίζει, το κόστος και οι τιμές θα πέσουν σε επίπεδα που θα είναι απολύτως ανταγωνιστικά. Στην πραγματικότητα, αν το δούμε στην ουσία, τα βιολογικά δεν είναι ακριβά εφόσον έχουν μικρότερη περιεκτικότητα σε νερό και καθόλου συντηρητικά.
Η εμφάνιση μετράει;
Τα Βιολογικά Προϊόντα συχνά είναι πιο «άσχημα» από τα συμβατικά στην εμφάνιση. Αυτό συμβαίνει γιατί τα λιπάσματα και οι ορμόνες κάνουν τα συμβατικά φρούτα και λαχανικά να αποκτήσουν όψη, σχήμα και χρώμα, που είναι μεν ιδανικά για τις ανάγκες του μάρκετινγκ, δεν είναι όμως καθόλου συμβατά με την φυσική τους μορφολογία. Σε αντίθεση με τα βιολογικά που είναι απολύτως φυσικά.
Από πού να ξεκινήσουμε
Σε μια λίστα που φτιάχτηκε σχετικά με τα 10 πιο επικίνδυνα προϊόντα που επηρεάζονται από τα εντομοκτόνα, δηλαδή εκείνα που θα έπρεπε πρώτα να αντικατασταθούν από τα βιολογικά είναι το αλεύρι, οι πατάτες, το ψωμί, τα αχλάδια, τα σταφύλια, οι φράουλες, οι ντομάτες, τα αγγούρια. Το σέλερι έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε εντομοκτόνα από όλα τα λαχανικά και τα εσπεριδοειδή έχουν μεγάλη ποσότητα φυτοφαρμάκων στην φλούδα. Οπότε ενημερωθείτε, ανακαλύψτε την κοντινότερη λαϊκή με βιολογικά στην περιοχή σας και γίνεται πελάτες των βιολογικών καταστήματα, όπου θα ανακαλύψετε πληθώρα εξαιρετικών προϊόντων.
