Πάρις Δημητριάδης
Προτάσσοντας στον τίτλο το προβοκατόρικο ερώτημα κατά πόσο το 2020 ήταν η χρονιά που μας έχει αλλάξει για πάντα, δημοσίευμα σε πρόσφατη έκδοση του The New Yorker προβαίνει σε μια επισκόπηση της κοσμοιστορικής επίδρασης που άφησε στην ανθρωπότητα η συγκλονιστική εκείνη περίοδος, τέσσερα, πια, χρόνια μετά.
Κάνοντας μια αναδρομή στον περασμένο αιώνα, ο αρθρογράφος αντιπαραβάλλει το 2020 με άλλες ιστορικές χρονιές, όπως για παράδειγμα το 1929, το έτος που είχε σκάσει το μεγάλο οικονομικό κραχ το οποίο σταδιακά οδήγησε στην άνοδο του ναζισμού και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1968 με τις πολιτικές δολοφονίες και την κινητοποίηση της ευρωπαϊκής αριστεράς, το 1989 που έπεσε το τείχος του Βερολίνου και ο διπολικός μέχρι τότε κόσμος θα εισερχόταν στην περίοδο της αμερικανικής ηγεμονίας και το 2001 με τις τρομοκρατικές επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους. Συγκριτικά με όλα αυτά, το 2020 μπαίνει με τα μπούνια στη λίστα των ιστορικότερων χρονιών, αναφέρεται χαρακτηριστικά, αφού μιλάμε για το έτος που ένας ιός από την Κίνα έγινε η αιτία για να μπει όλος ο πλανήτης σε shut down!
Η έκταση πάντως της επίδρασης του 2020 μπορεί να μην έχει ακόμη χωνευτεί, επισημαίνεται. Μπορεί σήμερα να έχουμε επιστρέψει σε ρυθμούς ομαλότητας, πώς όμως μπορούν να λησμονηθούν τα άνευ προηγουμένου περιοριστικά μέτρα που είχαν επιβληθεί ως καθεστώς έκτακτης ανάγκης παντού στην υφήλιο, δημιουργώντας κινηματογραφική δυστοπία.
Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στην ιστοριογραφική επισκίαση της ισπανικής γρίπης, που ήταν η σοβαρότερη πανδημία που είχε χτυπήσει την ανθρωπότητα πριν από τον κόβιτ, από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ήταν ένα άλλο τεράστιο γεγονός που είχε συμπέσει χρονικά. Ίσως ο πόλεμος να είναι πιο φωτογενής, γράφει ο αρθρογράφος στο γνωστό νεοϋορκέζικο περιοδικό, διατυπώνοντας τη θέση ότι γενικώς οι επιδημίες και οι υγειονομικές κρίσεις φαντάζουν δευτερεύουσες δίπλα σε άλλα ιστορικά γεγονότα που κλονίζουν την ανθρωπότητα.
Αυτό όμως που έγινε με την πανδημία του κόβιτ δεν έχει προηγούμενο και από το γεγονός ότι μας τοποθέτησε μπροστά στον καθρέφτη φανερώνοντας το πραγματικό μας πρόσωπο. Πόσο αποκαλυπτικό της πολιτικής ωριμότητας και προθέσεως, ήταν για παράδειγμα, το ότι το συλλογικό καλό έπρεπε να μπει -ή να μην μπει- πάνω απ’ το ατομικό; Οι επιμέρους προσεγγίσεις της κάθε χώρας, που κυμάνθηκαν από πολύ χαλαρά σε πολύ αυστηρά lockdowns ανέδειξαν πρόσθετα πολιτικά γνωρίσματα για τα οποία αναμένεται να χυθεί πολύ μελάνι ανάμεσα στους ιστορικούς του μέλλοντος.
Μια τόσο δυσάρεστη και αλλόκοτη εμπειρία που επισυμβαίνει ταυτοχρόνως στη ζωή όλων μας και που επικεντρώνεται γύρω από το πολυτιμότερο αγαθό που είναι η προστασία της υγείας μας δεν μπορεί παρά να αφήσει άπαξ και δια παντός ανεξίτηλα σημάδια στη συλλογική μας ψυχοσύνθεση. Κι αυτό, καταλήγει το δημοσίευμα, ασχέτως αν δεν το αντιλαμβανόμαστε πλήρως θα μας κυνηγάει για πολλά χρόνια ακόμα. Ασχέτως της φερόμενης ομαλοποίησης και ανεξαρτήτως αν χάσαμε ή όχι δικό μας άνθρωπο.
