Με τόσες υποχρεώσεις που συνηθίζουμε να φορτώνουμε τις ζωές μας, είναι πολύ δύσκολο να είναι κανείς παραγωγικός. Αναγκάζεσαι να μοιράσεις τον εαυτό σου σε ένα σωρό πράγματα και κοιτάς πώς να προλάβεις να τα κάνεις όλα. Και συνεχώς προκύπτουν θέματα που ζητούν λίγο από τον χρόνο σου – emails, τηλέφωνα, μηνύματα, όλο και κάτι νέο σού ζητούν να κάνεις. Για να είσαι παραγωγικός, αλλά και να μειώσεις το στρες, πρέπει να μάθεις την τέχνη να λες «όχι» – μια τέχνη που δυσκολεύει πολλούς.
Γιατί είναι τόσο δύσκολο να πεις «όχι»; Όπως και να το κάνεις, δεν είναι ό,τι πιο ευχάριστο να λες «όχι» σε κάποιον – μπορεί να στεναχωρηθεί, να θυμώσει, να απογοητευτεί. Πόσω μάλλον αν ελπίζεις σε μια μελλοντική συνεργασία με αυτό τον άνθρωπο και πρέπει και να σκεφτείς πώς μπορείς να διατηρήσεις μια καλή σχέση μαζί του.
Οι παρακάτω συμβουλές είναι για να μάθεις να λες «όχι» χωρίς να χαλάς τις σχέσεις σου με τους άλλους:
◗ Δώσε στον χρόνο σου αξία: Ο χρόνος σου είναι πολύτιμος και αυτό πρέπει πρώτα απ’ όλους να το καταλάβεις ο ίδιος. Όταν έχεις ήδη αναλάβει πολλές υποχρεώσεις και κάποιος σού ζητά να αφιερώσεις λίγο από τον χρόνο σου σε κάτι νέο, ξέρεις πως δεν μπορείς να το κάνεις. Μπορείς να πεις πως απλά δεν μπορείς να το κάνεις αυτή τη στιγμή, και να εξηγήσεις ότι το πρόγραμμά σου είναι ήδη υπερφορτωμένο.
◗ Δες τις προτεραιότητές σου: Ακόμα κι αν έχεις λίγο έξτρα χρόνο (που για πολλούς από εμάς δεν είναι και τόσο συχνό), έτσι θέλεις να τον περάσεις; Κάνοντας αυτό το νέο που σου ζητήθηκε; Συνήθως κλέβουμε όλο και περισσότερο χρόνο από τα σημαντικά και τον μοιράζουμε εδώ κι εκεί σε δουλειές.
◗ Θέλει εξάσκηση: Όσες περισσότερες φορές πεις «όχι» σε κάτι που σου ζητούν, τόσο πιο εύκολα θα το λες στη συνέχεια. Αποκτάς άνεση. Άνθρωποι πολύ επίμονοι μπορεί να χρειαστούν πολλά συνεχόμενα «όχι» για να καταλάβουν ότι είναι η τελική σου απάντηση – ότι είναι «όχι» και το εννοείς. Σε τέτοιες περιπτώσεις, εσύ απλά συνέχισε να λες «όχι», και αργά ή γρήγορα θα το καταλάβουν.
◗ Δεν χρειάζεται να απολογείσαι: Οι περισσότεροι συνηθίζουμε να λέμε «όχι», αφού πρώτα ζητήσουμε συγγνώμη γι’ αυτό. Το βρίσκουμε πιο ευγενικό. Κάποιες φορές, όμως, δεν είναι καλό να αποδυναμώνεται το «όχι» σου όταν έρχεται παρέα με μια συγγνώμη. Όσο προστατεύεις τον χρόνο σου, έχεις κάθε δικαίωμα να είσαι ξεκάθαρος. «Δεν θα μπορέσω να το κάνω, είμαι πνιγμένος» – και είναι αλήθεια.
◗ Σταμάτα να είσαι ο καλός που πάντα λέει «ναι»: Και πάλι, είναι σημαντικό να είσαι ευγενικός, αλλά δεν μπορείς να λες σε όλα «ναι». Όταν οι άλλοι καταλάβουν ότι είναι πολύ εύκολο να παίρνουν ένα κομμάτι του χρόνου σου, πολύ απλά θα συνεχίσουν να το κάνουν. Κι αυτό όλο θα συρρικνώνει τον δικό σου χρόνο. Αν όμως σηκώσεις ένα τείχος, θα αρχίσουν κι εκείνοι να ψάχνουν πιο εύκολες λύσεις, ίσως και πιο εύκολα θύματα. Δείξε τους ότι υπολογίζεις τον χρόνο σου και απόρριψε όσα περισσότερα αιτήματα δέχεσαι και δεν είναι σημαντικά για σένα.
◗ Προειδοποίησε ότι έχεις ήδη ένα γεμάτο πρόγραμμα: Κάποιες φορές είναι καλύτερα να προειδοποιήσεις τους άλλους ότι δεν μπορείς να αναλάβεις τίποτα νέο, πριν καν στο ζητήσουν. Για παράδειγμα, είσαι πνιγμένος και σε καλούν σε ένα meeting στη δουλειά. Δε χρειάζεται να περιμένεις να τελειώσει το meeting για να πεις «όχι» στα νέα πράγματα που σου ζητούν να κάνεις. Μπορείς ακόμα και μπαίνοντας στο meeting να πεις σε όλους «κοιτάξτε παιδιά, επειδή η βδομάδα μου είναι φουλ με κάτι επείγοντα projects που τρέχω, δεν θα μπορέσω να αναλάβω τίποτα νέο αυτή τη στιγμή».
