Πόσες φορές έχεις υποσχεθεί στον εαυτό σου ότι «από Δευτέρα» αρχίζεις δίαιτα; Είμαστε σίγουροι, πως ήταν πάρα πολλές, αλλά σημασία έχει πως τα κατάφερες. Άρχισες δίαιτα κι εκεί που φεύγουν τα πρώτα 2 κιλάκια, το φούσκωμα υποχωρεί και η αυτοπεποίθηση σου αναπτερώνεται, τότε είναι που ο δείκτης της ζυγαριάς κολλάει… και εσύ όχι μόνο απογοητεύεσαι αλλά σκέφτεσαι και να τα παρατήσεις.
Μην το κάνεις όμως, μην δώσεις σημασία στον σκαλωμένο δείκτη της ζυγαριάς που επιμένει να δείχνει τον ίδιο αγχωτικό αριθμό… γιατί για αυτό ευθύνεται το «φαινόμενο πλατό».
Γνωρίζεις για αυτό;
Το φαινόμενο πλατό (plateau) είναι ένα συχνό φαινόμενο που συνήθως παρατηρείται όταν ακολουθούμε μια δίαιτα ή διατροφή για περισσότερο από έξι μήνες, και ο οργανισμός «επαναπαύεται» και δεν χάνει κιλά παρά τις διατροφικές στερήσεις και τη γυμναστική.
Πρόκειται για μια απολύτως φυσιολογική και αναμενόμενη εξέλιξη η οποία δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει από τη προσπάθειά μας να χάσουμε βάρος.
Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν για να «αφανίσουμε» το φαινόμενο πλατό; Υπάρχει τρόπος η ζυγαριά μας να ξαναπάρει την κατιούσα;
Με την βοήθεια της διαιτολόγου-διατροφολόγου με ειδίκευση στην νοσογόνο παχυσαρκία Έλενας Τρουλλίδου μαθαίνουμε τα πάντα για το φαινόμενο πλατό και το κτυπάμε στην ρίζα του.
Ποιος είναι ο εχθρός του φαινόμενου «πλατό»;
Είναι πάρα πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε το «βασικό» μας μεταβολισμό, για να έχουμε σίγουρη και αποτελεσματική απώλεια βάρους.
Ο Βασικός Μεταβολισμός είναι διαφορετικός για κάθε άνθρωπο, και επηρεάζεται από:
- Ηλικία: Όσο το άτομο μεγαλώνει, μειώνεται. Έτσι, στους ενήλικες μειώνεται κατά 2% περίπου κάθε δεκαετία.
- Γονιδιακό προφίλ: Μερικοί έχουν το γενετικό πλεονέκτημα
- Φύλο: Οι άντρες έχουν υψηλότερο μεταβολισμό από τις γυναίκες
- Σύσταση σώματος: Όσο πιο αυξημένο είναι το ποσοστό μυϊκής μάζας τόσο πιο αυξημένος είναι και ο Βασικός Μεταβολισμός.
- Επιφάνεια σώματος: Τα μεγαλόσωμα άτομα χάνουν περισσότερη θερμότητα μέσω της εφίδρωσης από το σώμα γι’ αυτό και έχουν υψηλότερες ενεργειακές απαιτήσεις
- Ενδοκρινείς αδένες: ιδιαίτερα οι εκκρίσεις των θυροξίνης, ινσουλίνης, γλυκαγόνης και κορτιζόλης.
- Ειδικές καταστάσεις: Όπως είναι η εγκυμοσύνη, όπου παρατηρείται αύξηση του Βασικού Μεταβολισμού αλλά και σε καταστάσεις στρες και τραυματισμών.
- Διατροφή: Η ασιτία, η έντονη νηστεία και οι εξαντλητικές δίαιτες μειώνουν το βασικό μεταβολισμό έως και 20%.
Που οφείλετε αυτό το φαινόμενο; Μπορεί να εμφανισθεί στον καθένα;
Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα με κλινικές μελέτες που να αναφέρουν σε τι οφείλετε ακριβώς αυτό το φαινόμενο.Στις πλείστες περιπτώσεις συμβαίνει λόγω εφαρμογής υποθερμιδικών διαιτών κάτω από 1100 kcal. Δεν εμφανίζεται κυρίως σε άτομα που ακολουθούν προγράμματα διατροφής με κύριο χαρακτηριστικό τον «χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη».
Ποίοι είναι οι λόγοι που «κολλάει» η ζυγαριά;
- Η μείωση του μεταβολικού ρυθμού λόγω μεγάλης μείωσης των θερμίδων αλλά και λόγω της έλλειψης άσκησης! Ο μυικός ιστός είναι ο μεταβολικά ενεργός ιστός και αν μειωθεί χάνεις βάρος πιο δύσκολα.
- Ψυχολογική κούραση: Συχνά κουραζόμαστε όταν κάνουμε δίαιτα για μεγάλο χρονικό διάστημα και χωρίς να το συνειδητοποιούμε σιγά-σιγά τρώμε περισσότερο.
- Κάποια δυσλειτουργία του θυρεοειδή ή πολυκυστικές ωοθήκες αφού αυτοί οι παράγοντες επιστημονικά αποδεδειγμένα κάνουν πιο δύσκολη την απώλεια βάρους.
Πώς μπορείς να κρατάς σε εγρήγορση τον μεταβολισμό σου για να μειώσεις τις πιθανότητες εμφανίσεις του «φαινόμενου πλατό»;
- Αερόβια Άσκηση: Η αερόβια άσκηση όπως το γρήγορο περπάτημα, το κολύμπι για τουλάχιστον 45 λεπτά βοηθάει στην ενεργοποίηση του μεταβολισμού. Θα πρέπει να γνωρίζετε, ότι η καύση του λίπους ξεκινάει από την αρχή της άσκησης, ωστόσο το υποδόριο λίπος αρχίζει να χάνεται μετά την πάροδο των 20΄ λεπτών.
- Πείτε «ναι» σε ένα πλούσιο πρωινό, γιατί μπορεί να αυξήσει τον βασικό μεταβολικό ρυθμό +10%.
Μικρά και συχνά Γεύματα: Τρώτε μικρές ποσότητες κάθε 2-3 ώρες κατά την διάρκεια της ημέρας, ώστε ο οργανισμός να κάνει καύσεις. Όταν «υποσιτίζεται», ενεργοποιούνται μηχανισμοί εξοικονόμησης θερμίδων. - Αποφύγετε τις στερητικές δίαιτες, οι οποίες μπορούν να "τρελάνουν" κυριολεκτικά το μεταβολισμό, καθώς τα κύτταρα δεν αντιλαμβάνονται αν το άτομο κάνει δίαιτα και αλλάζει την ημερήσια πρόληψη θερμίδων και έτσι απορυθμίζονται.
- Καταναλώστε τροφές που αυξάνουν τον μεταβολισμό
