Αφρικανική σκόνη: Τι την προκαλεί και γιατί είναι επικίνδυνη

Της Έλενας Αποστόλου

Από εισβολέας έχει γίνει μόνιμος επιβλαβής επισκέπτης της Κύπρου. Ο λόγος για την αφρικανική σκόνη, η οποία κατάφερε να κρύψει τον λαμπερό ήλιο της Μεσογείου. Η πυκνότητα της σκόνης έχει ως αποτέλεσμα η ηλιακή ακτινοβολία που έφτανε στο έδαφος να είναι πολύ περιορισμένη, προκαλώντας δυσφορία στον κόσμο.

Κίνδυνος για τη δημόσια υγεία

Το ανησυχητικό, ωστόσο, είναι άλλο και όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί πρόκειται για τη σύσταση της σκόνης, η οποία περιέχει επικίνδυνα και βαρέα μέταλλα για την υγεία μας, που οι τιμές τους ξεπερνούν τα ανώτερα επιτρεπτά όρια.

Ανάλογα με την περιοχή προέλευσης, η σκόνη μπορεί να είναι λευκή ή ερυθρά. Στην πρώτη περίπτωση, τα σωματίδια της σκόνης περιέχουν, σε μεγάλο ποσοστό, φώσφορο, κάλιο, μαγνήσιο και ασβέστιο. Στη δεύτερη, πυρίτιο, άργιλο και σίδηρο.

Εντοπίζονται επίσης μόλυβδος, μαγγάνιο, βανάδιο, νικέλιο, χρώμιο, χαλκός και ψευδάργυρος.

Το ζήτημα προκαλεί τεράστια ανησυχία στους ειδικούς για τις επιπτώσεις που έχει η μεταφορά της «τοξικής» αφρικανικής σκόνης στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον. Έχει ήδη παρατηρηθεί πως σε ημέρες με έντονες συγκεντρώσεις σκόνης, αυξάνονται οι εισαγωγές στα νοσοκομεία, με ασθενείς που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά και καρδιολογικά προβλήματα.

Τι προκαλεί το φαινόμενο;

Η αφρικανική σκόνη επισκέπτεται όλο και πιο συχνά την Ελλάδα και την Κύπρο τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας του φαινομένου της ερημοποίησης που καταγράφεται στη Σαχάρα και αποτελεί μία από τις πιο δραματικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Στη Σαχάρα, οι έρημες περιοχές επεκτείνονται εις βάρος των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, αυξάνοντας τις ποσότητες σκόνης που μπορούν να μεταφερθούν στην ατμόσφαιρα.

Γιατί υπάρχουν βαρέα μέταλλα;

Οι αιτίες για την ύπαρξη των βαρέων μετάλλων στη φυσική σκόνη που προέρχεται από τη Σαχάρα είναι πολλαπλές και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, οφείλονται στην αύξηση της ρυπογόνου δραστηριότητας στις χώρες της βορείου Αφρικής.

Τα προηγούμενα χρόνια, είχαμε τους βομβαρδισμούς της Λιβύης, που φαίνεται ότι συνέβαλαν στην παραγωγή των επικίνδυνων ρύπων.

Επιπλέον, υπάρχουν πόλεις με μεγάλη ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως το Κάιρο, ενώ στη βόρεια Αφρική έχει αυξηθεί κατά πολύ η κυκλοφορία οχημάτων, αλλά και η καύση των χωματερών που απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα ακόμη περισσότερους επικίνδυνους ρύπους.