Πάρις Δημητριάδης
Όπως έχουμε εμπεδώσει για τα καλά πια, από τις πιο επείγουσες και σοβαρές περιβαλλοντικές προκλήσεις παγκοσμίως είναι η πλαστική ρύπανση και δεν είναι συμπτωματικό που η ΕΕ έχει θεσπίσει ιδιαιτέρως αυστηρές νομοθεσίες γύρω από τη χρήση πλαστικών της μιας χρήσης.
Τι γίνεται όμως σε ηπείρους του λεγόμενου φτωχού Νότου; Σύμφωνα με στοιχεία από τη δραστήρια περιβαλλοντική ΜΚΟ «Φίλοι της Γης», στις ασιατικές χώρες η ρύπανση είναι πολύ πιο αισθητή, αφού περισσότερα από τα μισά πλαστικά στους ωκεανούς και στις θάλασσες του πλανήτη πρόερχονται από μόλις πέντε χώρες, πράγμα που καταδεικνύει την πολιτική πίεση που πρέπει να ασκηθεί από διεθνείς οργανισμούς στις κυβερνησεις αυτών των πέντε κρατών.
Αναφερόμαστε συγκεκριμένα στην Ινδονησία, στις Φιλιππίνες, στο Βιετνάμ, στην Ταϊλάνδη και στην Κίνα. Υπολογίζεται ότι συνολικά κάθε χρόνο διαρρέουν στις θάλασσες του πλανήτη περίπου 8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων. Δεν είναι όμως και το ότι οι δυτικές ανεπτυγμένες χώρες τα πάνε περίφημα: Αρκεί μόνο να σημειωθεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικές καίνε περίπου έξι φορές περισσότερα πλαστικά απόβλητα από όσα καταναλώνουν, κάτι που συνεπάγεται μια απελευθέρωση πολύ επιβλαβών χημικών ουσιών στην ατμόσφαιρα, αυξάνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Το ζήτημα είναι επομένως πολύ πιο περίπλοκο από τη θαλάσσια ρύπανση. Αποκαλυπτικό, κατατοπιστικό και ταυτοχρόνως σοκαριστικό είναι επιπροσθέτως το γεγονός ότι τα μισά από όλα τα πλαστικά που έχουν δημιουργηθεί ποτέ παράχθηκαν τα τελευταία δεκαπέντε (15!) χρόνια! Από τότε δηλαδή που η επιστημονική κοινότητα άρχισε να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου εντατικά και με θέρμη!
Αξίζει ενδεικτικά να αναφερθεί ότι από 2,3 εκατομμύρια τόνους που είχαν παραχθεί το 1950 το 2015 η παραγωγή εκτοξεύθηκε σε… 448 εκατομμύρια τόνους με τις προβλέψεις μάλιστα να λένε ότι μέχρι το 2050 θα έχει… διπλασιαστεί!
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, υπολογίζεται ότι για να διασπαστεί εντελώς ένα πλαστικό προιόν χρειάζονται τουλάχιστον… 400 χρόνια (!) καθώς τα πρόσθετα συστατικά από τα οποία αποτελείται είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και εύκαμπτα. Η λύση και διέξοδος είναι ξεκάθαρα πολιτική.
Διεθνείς οργανισμοί και κυβερνήσεις πρέπει να καταφέρουν να συνεργαστούν επιδεικνύοντας βούληση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την πλαστική ρύπανση μέσω της ουσιαστικής ενίσχυσης των συστημάτων ανακύκλωσης και διαχείρισης αποβλήτων, της βελτίωσης του σχεδιασμού των προϊόντων ώστε να λαμβάνεται υπόψη ο προσωρινός χαρακτήρας των συσκευασιών μιας χρήσης και μέσω της μείωσης της παραγωγής περιττών πλαστικών μιας χρήσης.
