Ριάνα Στυλιανού
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Video Games – μια ημέρα που αναγνωρίζει την παγκόσμια επίδραση των ψηφιακών παιχνιδιών στην ψυχαγωγία, τη δημιουργικότητα και την κοινωνική σύνδεση – ανοίγει ξανά η κουβέντα για τον ρόλο τους στην παιδική καθημερινότητα. Τα video games, για τα περισσότερα παιδιά, δεν είναι απλώς διασκέδαση. Είναι ένα μέσο έκφρασης, κοινωνικοποίησης, και πολλές φορές, το "καταφύγιο" τους από την ένταση της ημέρας.
Όμως, όσο σημαντικό είναι να αναγνωρίσουμε αυτή τη νέα πραγματικότητα, άλλο τόσο απαραίτητο είναι να δημιουργήσουμε ένα υγιές πλαίσιο χρήσης. Οι γονείς – και κυρίως οι μαμάδες που συχνά αναλαμβάνουν τον ρόλο του «screen time police» – βρίσκονται μπροστά σε μία πρόκληση: Πώς βάζεις όρια χωρίς να γίνεις η «κακιά» ; Πώς κλείνεις την κονσόλα χωρίς φωνές, κλάματα ή το αιώνιο πέντε λεπτά ακόμα» ;
Σε αυτό το άρθρο, εξερευνούμε πρακτικούς τρόπους για να μειωθεί ο χρόνος μπροστά στην οθόνη – χωρίς δραματικά ξεσπάσματα, χωρίς τιμωρίες, και με έναν στόχο: να επανέλθει η ισορροπία στο σπίτι με σεβασμό.
Pexels
Θέστε ξεκάθαρα όρια (και τηρήστε τα)
Τα παιδιά χρειάζονται όρια για να νιώθουν ασφάλεια. Ορίστε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο για το gaming – για παράδειγμα, 30 ή 60 λεπτά την ημέρα, αναλόγως ηλικίας και υποχρεώσεων. Όταν οι κανόνες είναι σαφείς και σταθεροί, το παιδί μαθαίνει να διαχειρίζεται τον χρόνο του με μεγαλύτερη υπευθυνότητα.
Για να διευκολυνθεί η διαδικασία, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε χρονόμετρα ή εφαρμογές που διακόπτουν αυτόματα την πρόσβαση μετά τη λήξη του καθορισμένου χρόνου. Έτσι, δεν είστε εσείς ο «κακός» , αλλά μια ουδέτερη συνθήκη που όλοι έχετε αποδεχτεί από κοινού.
Εξηγήστε, μην πειτε απλά «Όχι»
Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη είναι η αυστηρή απαγόρευση χωρίς εξήγηση. Αντί για ένα στεγνό “όχι άλλο παιχνίδι”, δοκιμάστε να πείτε:
«Το παιχνίδι είναι διασκέδαση και το καταλαβαίνω, αλλά χρειάζεσαι και άλλες δραστηριότητες για να δυναμώσεις το μυαλό και το σώμα σου.»
Όταν εξηγούμε στα παιδιά το γιατί πίσω από μια απόφαση, ενισχύουμε την αίσθηση εμπιστοσύνης και σεβασμού. Έτσι, οι αντιδράσεις μειώνονται και τα όρια γίνονται πιο αποδεκτά.
Προσφέρετε εναλλακτικές που τους ενδιαφέρουν
Το κλειδί δεν είναι να κόψετε τα παιχνίδια απότομα, αλλά να δημιουργήσετε ελκυστικές εναλλακτικές. Αντί να πείτε “σταμάτα να παίζεις”, προτείνετε:
«Θες να παίξουμε μαζί ένα επιτραπέζιο;»
«Να πάμε ποδήλατο στη γειτονιά;»
«Θέλεις να ζωγραφίσουμε ή να φτιάξουμε κάτι με τουβλάκια;»
Αν η νέα δραστηριότητα είναι διασκεδαστική και διαδραστική, το παιδί δεν θα νιώσει ότι στερείται, αλλά ότι αποκτά νέες εμπειρίες.
Αφήστε τους να παίξουν video games σαν επιβράβευση
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το παιχνίδι ως κίνητρο. Για παράδειγμα:
«Όταν τελειώσεις τα μαθήματά σου ή τις καθημερινές σου υποχρεώσεις, μπορείς να παίξεις για 30 λεπτά.» Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί μαθαίνει να οργανώνει τον χρόνο του και να συνδέει την προσπάθεια με την ανταμοιβή. Δεν θεωρεί το παιχνίδι δεδομένο, αλλά κάτι που αξίζει όταν ολοκληρώνει όσα πρέπει.
Μπείτε στον κόσμο τους
Αντί να κρατάτε απόσταση από τον κόσμο των video games, πλησιάστε τον. Ρωτήστε:
«Τι παίζεις; Πώς παίζεται; Ποιος είναι ο αγαπημένος σου χαρακτήρας;»
Με αυτό τον τρόπο, θα κατανοήσετε τι ελκύει το παιδί στο κάθε παιχνίδι – κι εκεί μπορεί να κρύβονται σημαντικά στοιχεία για τη φαντασία, τις δεξιότητές του ή τις κοινωνικές του ανάγκες. Όταν αισθανθεί ότι το ακούτε χωρίς προκατάληψη, θα σας εμπιστευτεί περισσότερο.
Δώστε το σωστό παράδειγμα
Η δική σας σχέση με την τεχνολογία λειτουργεί σαν πρότυπο. Αν το παιδί σας βλέπει να περνάτε πολλές ώρες μπροστά σε οθόνες, είναι δύσκολο να πείσετε ότι η οθόνη πρέπει να περιορίζεται. Δώστε το καλό παράδειγμα: αφήστε το κινητό στην άκρη, κάντε πράγματα μαζί και δείξτε ότι υπάρχει ζωή πέρα από τις οθόνες – όχι μόνο για εκείνο, αλλά και για εσάς.
Δημιουργήστε πρόγραμμα μαζί
Μια απλή, αλλά αποτελεσματική κίνηση είναι να καθίσετε μαζί και να οργανώσετε το καθημερινό πρόγραμμα. Μπορεί να περιλαμβάνει:
««Ώρα για διάβασμα ή δημιουργικές εργασίες»
«Ώρα για εξωτερική δραστηριότητα ή άσκηση»
«Ώρα για video games»
Αν το παιδί συμμετάσχει στον σχεδιασμό, θα νιώσει υπεύθυνο για την εφαρμογή του.
