Μαρία Καραμάνου
Η πολυτέλεια, όπως αποδεικνύεται, έχει και σκοτεινή πλευρά. Ένα δικαστήριο του Μιλάνου έθεσε τη Christian Dior, θυγατρική του ομίλου LVMH, υπό δικαστική διαχείριση για έναν χρόνο, έπειτα από έρευνα που αποκάλυψε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους υπεργολάβους της. Οι εργάτες, κυρίως μετανάστες από την Κίνα, φέρονται να δούλευαν σε εξαντλητικά ωράρια, να κοιμούνταν μέσα στα εργοστάσια και να εργάζονταν χωρίς συμβάσεις, όλα στο όνομα της «πολυτέλειας».
Το σκάνδαλο ήρθε λίγους μήνες μετά την παρόμοια απόφαση εναντίον του Giorgio Armani, επίσης για «υπαίτια παράλειψη εποπτείας» των εργολάβων του. Και στις δύο περιπτώσεις, οι ιταλικές αρχές διαπίστωσαν ένα σύστημα βαθιά ριζωμένης εκμετάλλευσης πίσω από το εμβληματικό «Made in Italy».
Τσάντες των 2.800€ που κόστιζαν… 57€
Η έρευνα της ιταλικής αστυνομίας αποκάλυψε πως δύο εταιρείες, Pelletteria Elisabetta Yang SRL και Davide Albertario Milano SRL, παρήγαγαν δερμάτινα είδη για τη Dior. Οι αποκαλύψεις σοκάρουν αφού εργάτες αναγκάζονταν να κοιμούνται μέσα στα εργοστάσια, ώστε να είναι διαθέσιμοι όλο το 24ωρο. Η κατανάλωση ρεύματος έδειχνε αδιάκοπη παραγωγή μέρα-νύχτα, ακόμη και αργίες και οι μηχανές είχαν απενεργοποιημένα συστήματα ασφαλείας για ταχύτερη παραγωγή. Μάλιστα, πολλοί εργαζόμενοι δεν είχαν νόμιμα έγγραφα και δεν πληρώνονταν κανονικά.
Η πιο εντυπωσιακή αποκάλυψη; Μια τσάντα Dior με τον κωδικό PO212YKY κόστιζε μόλις 57 δολάρια (53 ευρώ) στην παραγωγή και πουλιόταν στα καταστήματα έως 2.800 δολάρια, δηλαδή αύξηση 48 φορές πάνω στην τιμή. Σύμφωνα με τα δικαστικά έγγραφα, η Dior πλήρωσε 1,6 εκατομμύρια δολάρια συνολικά στις δύο εταιρείες μέσα σε ένα έτος, ποσό που αντιστοιχεί σε περίπου 80 εκατομμύρια δολάρια λιανικής αξίας.
Η «πολυτέλεια» στο μικροσκόπιο
Ο πρόεδρος του δικαστικού συστήματος του Μιλάνου, Fabio Roia, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Δυστυχώς, πολλοί δεν αναρωτιούνται γιατί ορισμένα αγαθά κοστίζουν τόσο λίγο. Το μόνο που βλέπουν είναι η ευκαιρία για μεγαλύτερο κέρδος». Η υπόθεση έχει προκαλέσει σεισμό στη βιομηχανία της μόδας, καθώς τουλάχιστον δώδεκα ακόμη brands βρίσκονται υπό έρευνα για παρόμοιες πρακτικές.
Ο Scott Newton, CEO της Thinking Dimensions Global Consulting, τονίζει: «Δεν μπορεί πλέον να είναι αποδεκτό τα επιχειρηματικά μοντέλα της πολυτελούς μόδας να βασίζονται στην εκμετάλλευση ανθρώπων. Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι αφηρημένες, συμβαίνουν εδώ και τώρα».
Η Ιταλία στο επίκεντρο
Η Ιταλία αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% της παγκόσμιας παραγωγής ειδών πολυτελείας, σύμφωνα με τη Bain & Company. Αυτό σημαίνει πως η χώρα έχει τεράστιο συμφέρον να διαφυλάξει την ηθική και την αξιοπιστία του «Made in Italy». Ο καθηγητής Alessandro Balossini Volpe, ειδικός στη βιομηχανία πολυτελείας, επισημαίνει ότι «οι φήμες για ανήθικες πρακτικές στην παραγωγή κυκλοφορούν εδώ και δεκαετίες». Τώρα όμως, οι φήμες έγιναν αποδείξεις και οι επιπτώσεις στη φήμη των brands είναι τεράστιες. Η μετοχή της LVMH τότε υποχώρησε, από τα 830 στα 765 δολάρια ανά μετοχή, μετά τη δημοσιοποίηση της υπόθεσης.
Η απόφαση του ιταλικού δικαστηρίου είναι καμπανάκι για ολόκληρο τον κλάδο. Αν και η Dior και η Armani εξακολουθούν να λειτουργούν κανονικά, βρίσκονται πλέον υπό στενή εποπτεία ακόμα και σήμερα, ενώ καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τις αλυσίδες παραγωγής τους.
