Στο πανέμορφο χωριό με το φουντουκόδασος και τα αόρατα δέντρα, must

Image by Harris Christodoulides / Τοπία της Κύπρου / Landscapes of Cyprus

Πάρις Δημητριάδης

15 ΜΑΪΟΥ 2022 - 07:00

Χωμένο ανάμεσα στα ψηλά βουνά και στο δάσος και κυριολεκτικά χτισμένο μέσα σε μια κοιλάδα με φουντουκιές, ο παραδοσιακός οικισμός του Πολυστύπου στην περιοχή της Πιτσιλιάς είναι ιδανικός προορισμός για εκδρομή τόσο ολόχρονα όσο και -ειδικά- στην εποχή μας που ούτε το κρύο είναι αποθαρρυντικό ούτε η ζέστη είναι ανυπόφορη.

Ο Πολύστυπος ανήκει διοικητικά στην επαρχία Λευκωσίας και είναι χτισμένος σε υψόμετρο 1.150 μέτρων. Δεν αποτελεί έκπληξη συνεπώς που διαθέτει πάρα πολλές πηγές, ρυάκια, αμπέλια, άγρια βλάστηση και ένα σωρό πολύχρωμα λουλούδια, που κατά την περίοδο της άνοιξης δημιουργούν μια πανδαισία χρωμάτων που αναπτερώνει ψυχή και πνεύμα.

Ιδιαίτερης μνείας χρήζει φυσικά και η παραδοσιακή αρχιτεκτονική του χωριού ενώ τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζει το φυσικό τοπίο, αφού στην περιοχή συναντώνται δέντρα που δεν εντοπίζονται σε κανένα άλλο σημείο του νησιού, με χαρακτηριστικότερο μάλλον τον άγριο, ανοιχτόχρωμο και καταπράσινο θάμνο της φουντουκιάς.

Ένα πολύ παλιό, πετρόχτιστο μονοπάτι μήκους 1,7 χλμ που είναι μέρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Προστασίας της Φύσης Natura 2000 διασχίζει το φουντουκόδασος ενώ στα σημαντικά αξιοθέατα του χωριού συμπεριλαμβάνεται η υπέροχη εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η οποία είναι κτίσμα του 1908 και μια εξίσου εντυπωσιακή εκκλησία φραγκοβυζαντινής τεχνοτροπίας που κτίστηκε το 1912.

Εκτός από τις φουντουκιές, στο χωριό και στο ομώνυμο μονοπάτι συναντά κανείς αιωνόβιους δρύεις, καρυδιές, ελιές, κερασιές, αμπέλια καθώς και το περίφημο «αόρατο» δέντρο με το μαλακό ξύλο. Στα μεσαιωνικά χρόνια η περιοχή του Πολυστύπου φαίνεται να ήταν κατάφυτη από αμπέλια, λόγω όμως της φορολογίας που είχε επιβληθεί κατά την περίοδο των Οθωμανών, η παραγωγή κρασιού μειώθηκε αισθητά

To μονοπάτι ξεκινά από το «Βρυσί», τη φυσική πηγή στην κάτω γειτονιά και στην ανατολική κάτω άκρη του χωριού.

Φωτογραφία Thea Georgiou / Τοπία της Κύπρου / Landscapes of Cyprus

Αξίζει επίσης να ειπωθεί ότι στην περιοχή ανθίζει η ορχιδέα Epipactis Microphylla, ένα ενδημικό είδος της Κύπρου που ανθίζει μόνο δίπλα από τις ρίζες της φουντουκιάς. Σε κάποιο σημείο συναντάται και ένα αυλάκι με νερό, το οποίο αρδεύει τις φουντουκιές του Αγίου Νικολάου, του πολιούχου του χωριού. Ο περιπατητής, μπορεί να διασχίσει ένα μικρό ρυάκι και να περάσει απέναντι, όπου ή θα συνεχίσει την πορεία του στην κοιλάδα ή θα σταματήσει κάτω από τους «Κλάδους του ΧατζηΜατθαίου», δύο τεράστιους αιωνόβιους δρύες. Από εκεί, ο ανηφορικός αγροτικός δρόμος οδηγεί στο ξωκλήσι του Αποστόλου Ανδρέα και στον κύριο δρόμο που οδηγεί στη Λευκωσία.

Το Μονοπάτι της Φύσης Φουντουκόδασος Πολύστυπου έχει εκτιμώμενη διάρκεια διαδρομής τα 35-40 λεπτά και θεωρείται χαμηλού βαθμού δυσκολίας αλλά απίστευτης φυσικής ομορφιάς.

Η ονομασία Πολύστυπος, είναι σύνθετη και υποδηλώνει τοποθεσία με πολλές στύπες, (στύπα = το πρέμνο του αμπελιού) δηλαδή πολλά φυτά αμπελιού. Συνεπώς Πολύστυπος σημαίνει τοποθεσία με πολλά αμπέλια.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Κοινοτικού Συμβουλίου, η ακριβής ημερομηνία ίδρυσης του χωριού, είναι άγνωστη, θεωρείται όμως στενά συνδεδεμένη και αλληλένδετη με το όνομα Άγιος Ανδρέας ή αλλιώς Απόστολος Ανδρέας και η ίδρυση αμφοτέρων χάνεται στο βάθος των αιώνων.

Οι διάφοροι ερευνητές δεν έχουν καταλήξει σε ένα ασφαλές συμπέρασμα, θεωρείται όμως σίγουρο ότι το χωριό υπήρχε ως οικισμός από τα μεσαιωνικά χρόνια.

Για περισσότερα επισκέψου το γκρουπ Φουντοκόδασος Πολυστύπου!