Σαν σήμερα , στις 6 Μαρτίου 1994 η απόλυτη Ελληνίδα γυναίκα, ηθοποιός και πολιτικός, έφυγε από τη ζωή αφήνοντας μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη, μια απίστευτη ιστορία και το πιο σημαντικό μια υπερηφάνεια επειδή τίμησε την χώρα της με τον καλύτερο τρόπο. Η ακαταμάχητη γοητεία της, η αγάπη της για την Ελλάδα, τα οράματά της, η ιδεολογία της, τα «πιστεύω» της έβαλαν θεμέλιους λίθους και άνοιξαν δρόμους σε πολλούς.
«Γεννήθηκα Ελληνίδα, θα πεθάνω Ελληνίδα», δήλωσε όταν πληροφορήθηκε την απόφαση της χούντας για στέρηση του δικαιώματος της ελληνικής της υπηκοότητας. Κι έτσι κι έγινε γεννήθηκε και πέθανε Ελληνίδα… ίσως η πιο σημαντική. Το όνομα της ακούστηκε, ακούγετε και θα ακούγεται γιατί η Μελίνα Μερκούρη είναι η ίδια μια ιστορία.
Η Μαρία Αμαλία Μερκούρη, όπως ήταν το κανονικό της όνομα καταγόταν από σπουδαία οικογένεια πολιτικών. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18 Οκτωβρίου του 1920 και απεβίωσε στην Νέα Υόρκη καταβεβλημένη από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο. Η ίδια είπε στον δημοσιογράφο Βασίλη Καββαθά, «Όταν ανακοινωθεί ο θάνατός μου να το διασταυρώσετε πάλι και πάλι. Γιατί μάλλον δεν θα έχω πεθάνει». Και όντως δεν έχει «πεθάνει» ποτέ, γιατί τέτοιοι άνθρωποι ζουν αιώνια.
Μεγάλη ηθοποιός βραβευμένη με διεθνή βραβεία και παγκόσμιας ακτινοβολίας.
Η πορεία της στον διεθνή και ελληνικό κινηματογράφο της χάρισε αρκετά βραβεία με κορυφαίο το βραβείο πρώτης γυναικείας ερμηνείας του Φεστιβάλ των Καννών και επίσης μία υποψηφιότητα για Όσκαρ για το «Ποτέ την Κυριακή» (Never on Sunday) το οποίο έχασε απ' την Ελίζαμπεθ Τέιλορ το 1960.
Πρωτοεμφανίστηκε στη θεατρική σκηνή το 1944 στο Θέατρο Βρετάνια με τον θίασο του Γιώργου Παππά και Αντώνη Γιαννίδη, με το έργο του Αλέξη Σολομού "Το μονοπάτι της Λευτεριάς" και ακλούθησε το έργο του Laszlo Bus-Fekete "H κόμισσα και ο καμαριέρης".
Το κινηματογραφικό της ντεμπούτο έγινε με ένα θεατρικό έργο που είχε γραφτεί από τον Ιάκωβο Καμπανέλλη το 1955 ειδικά για τη Μελίνα Μερκούρη, το "Στέλλα με τα κόκκινα γάντια", που στην ταινία είχε τον τίτλο "Στέλλα". Η ταινία αυτή ήταν η μόνη που έκανε η Μελίνα Μερκούρη με ελληνική παραγωγή .
Η γυναίκα πολιτικός
Σπουδαία προσωπικότητα διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού όλων των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, και ο Ανδρέας Παπανδρέου τόνισε πως η Μελίνα "άντεξε" και στους 16 ανασχηματισμούς κυβέρνησης που έκανε, από το 1981-1989 και 1993-1994. Κατά τη διάρκεια της επταετίας 1967-1974 πολέμησε σφοδρά τη Χούντα, χρησιμοποιώντας τη φήμη και τη λάμψη που είχε αποκτήσει, με συνέπεια να της αφαιρεθεί η ελληνική της υπηκοότητα. Στη δεύτερη θητεία της στο υπουργείο πολιτισμού δίνει μεγάλη σημασία στην εισαγωγή του πολιτισμού και της θεατρικής αγωγής στα σχολεία.
Το οραμά της για την Ελλάδα
Η Μελίνα Μερκούρη πίστευε ακράδαντα ότι «ο Πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία μας». Ότι είναι ένα σοβαρό εξαγώγιμο προϊόν και ότι έχει μεγάλη σημασία και αξία η ανάδειξή του.
Σε μια συνέντευξή της στην ΕΡΤ, είχε πει: «Η Ελλάδα πρέπει να πρωταγωνιστεί για τον Πολιτισμό. Η Ελλάδα αυτό είναι. Η κληρονομιά της, η περιουσία της. Και αν το χάσουμε αυτό δεν είμαστε κανείς.
«Όπου υπάρχουν Έλληνες υπάρχει η Ελλάδα» είχε πει στην επίσκεψή της στη Μελβούρνη η Μελίνα Μερκούρη και ο τόπος σείστηκε από τα χειροκροτήματα... Καθισμένη μόνη της μέσα στην αίθουσα με τα Μάρμαρα του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο αποφάσισε να αρχίσει την εκστρατεία για την επιστροφή τους...
Η Μελίνα είχε αποφασίσει να θέσει, για πρώτη φορά επίσημα στη Διάσκεψη, το θέμα της Επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, χωρίς να ειδοποιήσει κανέναν. Μετά την ομιλία της στο Μεξικό, είχαν παγώσει όλοι στην αίθουσα και ύστερα ξέσπασαν σε χειροκροτήματα.
Η ίδια είχε πει "αν με ρωτήσετε, εάν θα ζω όταν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα επιστρέψουν στην Ελλάδα, σας λέω πως ναι, θα ζω. Αλλά κι αν ακόμη δεν ζω πια, θα ξαναγεννηθώ", και πιστεύω πως είναι ικανή...
Είκοσι χρόνια μετά τον θάνατό της, ο George Clooney στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που έδωσε στο Βερολίνο μια Ελληνίδα δημοσιογράφος τον ρώτησε εάν η Ελλάδα πρέπει να διεκδικήσει την επιστροφή των ιστορικής και εθνικής σημασίας μνημείων, και απάντησε «Είναι ένα δίκαιο αίτημα», και χειροκροτήθηκε από τους παρευρισκόμενους δημοσιογράφους.
Ας ελπίσουμε πως κάποτε τα μάρμαρα κάποτε θα επιστραφούν και η Μελίνα θα «ξαναζωντανέψει»…
