Η «ακμή» αποτελεί το πιο συνηθισμένο ορμονικό πρόβλημα, που επηρεάζει τις περισσότερες γυναίκες είτε βρίσκονται στην εφηβεία είτε την έχουν περάσει προ πόλου. Το ευχάριστο είναι ότι πλέον η ακμή μπορεί εύκολα να μπορεί να αντιμετωπιστεί καθώς η κοσμετολογία και η επιστήμη είναι σε θέση να χτυπάνε την ακμή στην ρίζα της.
Τι γίνεται όμως όταν η ακμή εξαφανιστεί αλλά τα σημάδια της παραμείνουν στην επιδερμίδα μας; Υπάρχει τρόπος να αποκτήσουμε ξανά μια αψεγάδιαστη επιδερμίδα; Ο Δρ. Ανδρέας Ιωαννίδης μας λύνει όλες τις απορίες γύρω από το συγκεκριμένο κεφάλαιο.
Πως προκαλούνται οι ουλές;
Με τους πιο απλούς όρους, οι ουλές σχηματίζονται κατά τον τραυματισμό του ιστού. Είναι τα απομεινάρια κάποιου τραυματισμού και επανόρθωσης του ιστού. Στην περίπτωση της ακμής, ο τραυματισμός προκαλείται από τη φλεγμονώδη απάντηση του ίδιου του σώματος μας σε βακτήρια, σμήγμα και νεκρά κύτταρα μέσα στο υποδόριο κρυμμένο τμήμα της τρίχας. Υπάρχουν δύο τύποι πραγματικών ουλών, όπως θα συναντήσουμε αργότερα. Η πρώτη είναι οι διάσπαρτες κηλιδωτές ουλές και η δεύτερη η υπερτροφική ουλή και η χειλοειδής ανάπτυξη.
Όταν κάποιος ιστός τραυματίζεται, το σώμα αναλαμβάνει την επούλωσή του. Ανάμεσα στα στοιχεία που αναλαμβάνουν την επιδιόρθωση είναι τα λευκά αιμοφόρα κύτταρα και μία ακολουθία από φλεγμονώδη μόρια, τα έχουν την δουλειά να επιδιορθώσουν τον ιστό και να αντιμετωπίσουν τη μόλυνση. Σε αρκετές περιπτώσεις το αποτέλεσμα της ανάπλασης- επούλωσης του ιστού αφήνει τα σημάδια της όλης διαδικασίας με την ανάπτυξη ουλών.
Τα λευκά αιμοφόρα κύτταρα και τα φλεγμονώδη μόρια, ίσως παραμείνουν ως ενεργή παρουσία της ακμής για μέρες ή ακόμα και για εβδομάδες. Σε ανθρώπους, οι οποίοι έχουν ευαισθησία στο να κάνουν ουλές, το αποτέλεσμα είναι ή δημιουργία ουλών ακμής.
Παρόλα αυτά, το ποσοστό ανάπτυξης, καθώς και οι επιπτώσεις των ουλών δεν είναι ακόμα πλήρως γνωστές. Οι ουλές συχνά είναι αποτέλεσμα σοβαρών εσωτερικών φλεγμονώδους κυστικής ακμής, οι οποίες συμβαίνουν βαθιά στο δέρμα. Αλλά η δημιουργία ουλών μπορεί να προκύψει και από επιφανειακές φλεγμονές.
Τύποι ουλών ακμής
Υπάρχουν γενικά δύο τύποι ουλών, οι οποίοι προσδιορίζονται από την απάντηση του ιστού σε φλεγμονή:
• Οι ουλές που προκαλούνται από την αύξηση του σχηματισμού του ιστού.
• Οι ουλές που προκαλούνται από απώλεια ιστού.
Ουλές που προκαλούνται από αυξημένη δημιουργία ιστού
Οι ουλές που προκαλούνται από δημιουργία αύξησης του ιστού ονομάζονται χηλοειδές ή υπερτροφικές ουλές. Με τη λέξη "υπερτροφικές" εννοούμε αυτή την αύξηση του ιστού που μεγαλώνει πέραν του κανονικού. Και οι δύο τύποι ουλών συσχετίζονται με υπερβολικά ποσοστά της ουσίας του κολλαγόνου στα κύτταρα. Η υπερπαραγωγή του κολλαγόνου είναι μία απάντηση των κυττάρων του δέρματος στον τραυματισμό. Η επιπλέον ανάπτυξη κολλαγόνου γίνεται σαν μία ινώδης μάζα που προεξέχει με χαρακτηριστική σφιχτή, λεία επιφάνεια και συνήθως με ακαθόριστο σχήμα. Το τυπικό χηλοειδές ή υπερτροφική ουλή ποικίλλει σε διάμετρο από λίγα χιλιοστά μέχρι και αρκετά εκατοστά. Τα χηλοειδή τείνουν να έχουν γονιδιακή επιβάρυνση, πράγμα που μεταφράζεται σε κληρονομική εμφάνιση της ευαισθησίας αυτής. Οι υπερτροφικές ουλές επιμένουν για χρόνια, αλλά υπάρχει πιθανότητα να μειωθούν σε μέγεθος μέσα στο χρόνο.
Ουλές που σχηματίζονται από την απώλεια ιστού
Οι ουλές ακμής που συσχετίζονται με την απώλεια ιστού – παρόμοιες με τις ουλές που δημιουργούνται από ανεμοβλογιά- είναι πιο κοινές σε σχέση με τις υπερτροφικές.
Οι ουλές αυτές διακρίνονται σε:
Οι διάσπαρτες κηλιδωτές ουλές (ice-pick scars) παρουσιάζονται στην περιοχή του προσώπου στα μάγουλα. Συνήθως είναι μικρές, με προεξέχουσες άκρες και απότομες πλευρές. Οι κηλιδωτές αυτές ουλές μπορεί να είναι ρηχές ή βαθιές, και ίσως να είναι σκληρές ή μαλακές στην υφή. Οι μαλακές ουλές μπορούν να βελτιωθούν τεντώνοντας το δέρμα, ενώ οι σκληρές δεν μπορούν να τεντωθούν.
Τα εντυπώματα ινικών ουλών είναι συνήθως αρκετά μεγάλες. Η βάση αυτών των ουλών είναι αρκετά σκληρή στην αίσθηση. Ενώ οι διάσπαρτες κηλιδωτές ουλές ίσως εξελιχθούν σε εντυπώματα ινικών ουλών με την πάροδο του χρόνου.
Οι απαλές ουλές, επιφανειακές ή βαθιές είναι απαλές στην αίσθηση. Έχουν ομαλές άκρες οι οποίες συγχωνεύονται με το φυσιολογικό δέρμα. Είναι συνήθως μικρές και στρογγυλές ή γραμμικές στο σχήμα.
Οι ατροφικές ουλές είναι συνήθως πολύ μικρές όταν παρουσιάζονται στο πρόσωπο, αλλά στο σώμα μπορεί να είναι ένα εκατοστό παραπάνω ή και μεγαλύτερες. Είναι απαλές, συχνά με ελαφρώς ρυτιδωμένη βάση και ίσως είναι κοκκινωπές στην εμφάνιση λόγω των αιμοφόρων αγγείων που βρίσκονται ακριβώς κάτω από την ουλή. Σε μερικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες οι άνθρωποι έχουν άσπρη επιδερμίδα, αυτές οι ουλές αλλάζουν χρώμα και από κόκκινες γίνονται άσπρες και λιγότερο ορατές.
Θεραπεία για ουλές ακμής
Η θεραπεία για τις ουλές ακμής είναι μία μακροχρόνια περίοδος με αρκετές δυσκολίες. Ο σκοπός της θεραπείας αυτής είναι να δώσει στο δέρμα μία πιο αποδεκτή φυσική εμφάνιση. Ολική επαναφορά του δέρματος, με τον τρόπο που δείχνατε πριν την περίοδο που εμφανίσατε ακμή, δεν είναι συχνά πιθανόν να γίνει, αλλά η θεραπεία των ουλών βελτιώνει σίγουρα την εμφάνιση του δέρματος σας.
Η θεραπεία των ουλών που συχνά χρησιμοποιείται περιλαμβάνει
1) Ενέσιμο κολλαγόνο. Το κολλαγόνο είναι μία φυσιολογική ουσία του σώματος, η οποία χορηγείται κάτω από το δέρμα, ώστε να τεντώσει και να γεμίσει συγκεκριμένους τύπους επιφανειακών και βαθιών απαλών ουλών. Οι θεραπείες κολλαγόνου συνήθως δεν λειτουργούν το ίδιο καλά με τις κηλιδωτές ουλές και τα εντυπώματα ουλών.
2) Έγχυση με New Fill
Χορήγηση isolagen. Είναι η χορήγηση τύπου fibroplast μέσα στην ουλή, με άριστα αποτελέσματα.
3) Μεταφορά λίπους. Παίρνεται από μια άλλη περιοχή του σώματος λίπος και ετοιμάζεται ώστε να χορηγηθεί στην περιοχή που θέλουμε. Το λίπος τοποθετείται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος, ώστε να απαλύνει την ουλή. Αυτή η μέθοδος της μεταφοράς του λίπους συνήθως χρησιμοποιείται, ώστε να διορθώσει βαθιά ελαττώματα σχηματισμού ουλών που προκαλούνται από την ακμή. Επειδή το λίπος αυτό που τοποθετούμε απορροφάται κατά ένα μέρος μέσα στο δέρμα σε περίπου έξι με 18 μήνες, η διαδικασία αυτή συνήθως πρέπει να επαναληφθεί. Ενώ αποτελέσματα διαρκείας θα πραγματοποιηθούν με πολλαπλές χορηγήσεις μεταφοράς λίπους.
4) Απολέπιση (dermabrasion). Η συγκεκριμένη θεωρείται ως η πιο αποτελεσματική μέθοδος για τις ουλές ακμής. Χρησιμοποιείται μία ειδική κεφαλή απολέπισης (high- speed brush) πολλαπλών στροφών, ώστε να αφαιρεθεί το επιφανειακό δέρμα και να αλλάξει την μορφή των ουλών. Οι επιφανειακές ουλές ίσως αφαιρεθούν εξ ολοκλήρου, ενώ στις πιο βαθιές θα μειωθεί σημαντικά το βάθος. Η απολέπιση δέρματος δε λειτουργεί σε όλους τους τύπους ουλών. Όπως για παράδειγμα, στις περιπτώσεις των διάσπαρτων κηλιδωτών ουλών που γίνονται πιο εμφανείς, εάν είναι πιο πλατιές κάτω από το δέρμα από ό,τι στην επιφάνεια. Σε ανθρώπους με πιο σκούρο δέρμα, η απολέπιση ίσως δημιουργήσει αλλαγές στη χρωμάτωση, η οποία και απαιτεί ειδική θεραπεία.
5) Μικροαπολέπιση. Αυτή η νέα τεχνική είναι ένα είδος επιφανειακής απολέπισης, μόνο που εδώ αντί για κάποια κεφαλή απολέπισης πολλαπλών στροφών, χρησιμοποιούνται κρύσταλλοι ώστε να αφαιρέσουν το επιφανειακό δέρμα. Μόνο τα επιφανειακά κύτταρα του δέρματος αφαιρούνται, έτσι δεν έχουμε τη δημιουργία κάποιας ουλής. Συχνά απαιτούνται πολλαπλές εφαρμογές ώστε να βελτιωθούν σημαντικά οι ουλές.
6) Θεραπεία Λέιζερ. Η συγκεκριμένη θεραπεία χρησιμοποιείται, ώστε να μειώσει την κοκκινίλα του δέρματος γύρω από τις αλλοιώσεις λόγω της ακμής, καθώς επίσης και να μειώσει το μέγεθος του ιστού της ουλής. Ο τύπος του λέιζερ που θα χρησιμοποιηθεί καθορίζεται από τα αποτελέσματα που θέλουμε να επιτύχουμε με τη θεραπεία.
7) Χειρουργείο δέρματος. Μερικές περιπτώσεις των διάσπαρτων κηλιδωτών ουλών μπορούν να αφαιρεθούν μεμονωμένα, δηλαδή κάθε μια ξεχωριστά με την μορφή τομών "punch". Μέσα από αυτή τη διαδικασία κάθε ουλή αποκόπτεται κάτω από το στρώμα λίπους που υπάρχει, έτσι το αποτέλεσμα της τρύπας που μένει στο δέρμα διορθώνεται με ράμματα ή κάποιο μικρό κομμάτι μεταμοσχευμένου δέρματος.
8) Θεραπεία χηλοειδών ουλών. Η χειρουργική αφαίρεση δε χρησιμοποιείται συχνά για την θεραπεία των υπερτροφικών ουλών και αυτό γιατί το δέρμα ενός ατόμου που σχηματίζει χηλοειδή ουλή, λόγω ακμής ίσως σχηματίσει και τέτοιου είδους ουλές και μετά το χειρουργείο του δέρματος. Μερικές φορές οι χηλοειδείς ουλές θεραπεύονται με τη χορήγηση στεροειδών φαρμάκων στην περιοχή του δέρματος γύρω από την υπερτροφική ουλή. Επίσης, τοποθετείται τοπικά ρετινοικό οξύ απευθείας στην περιοχή της ουλής. Σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και η καλύτερη θεραπεία σε άτομα υψηλής ευαισθησίας δεν έχει αποτέλεσμα.
Δρ. Ιωαννίδης Ανδρέας
Πλαστικός Χειρουργός
