Μαρία Σάββα
Η τηλεόραση έχει εξελιχθεί δραματικά από τις πρώτες της μέρες, με ορισμένες σειρές να μεταμορφώνουν ολοκληρωτικά το μέσο. Αυτά τα πρωτοποριακά προγράμματα δεν μας διασκέδασαν απλώς—επανεφηύραν τον τρόπο αφήγησης, αμφισβήτησαν κοινωνικούς κανόνες και άνοιξαν νέους δρόμους για το τι μπορεί να πετύχει η τηλεόραση. Από sitcoms που άγγιξαν ταμπού μέχρι δραματικές σειρές που ανέβασαν την τηλεόραση στο επίπεδο της τέχνης, αυτές οι 20 σειρές άλλαξαν για πάντα την εμπειρία θέασής μας.
The Twilight Zone
Κάθε φορά που η ανατριχιαστική φωνή του Rod Serling καλωσόριζε τους θεατές στην «πέμπτη διάσταση», το κοινό ήξερε πως το περίμενε κάτι ξεχωριστό. Η ανθολογιακή αυτή σειρά χρησιμοποίησε την επιστημονική φαντασία για να σχολιάσει πραγματικά κοινωνικά ζητήματα.
Παρότι προβαλλόταν στη συντηρητική δεκαετία του ’50 και του ’60, ασχολήθηκε με τον ρατσισμό, τον πυρηνικό πόλεμο και τον Μακαρθισμό, χρησιμοποιώντας αλληγορική αφήγηση που παρέκαμπτε τη λογοκρισία των δικτύων.
Star Trek
Πριν κάποιος «τολμήσει να πάει εκεί όπου κανείς δεν είχε ξαναπάει», η τηλεόραση σπάνια παρουσίαζε ένα αισιόδοξο μέλλον. Το όραμα του Gene Roddenberry έδειξε τις δυνατότητες της ανθρωπότητας αντί για την καταστροφή της.
Το πολυπολιτισμικό πλήρωμα της γέφυρας παρουσίασε το πρώτο διαφυλετικό φιλί στην τηλεόραση, ενώ οι αλληγορικές ιστορίες του σχολίασαν τον πόλεμο στο Βιετνάμ, τον ρατσισμό και τις εντάσεις του Ψυχρού Πολέμου, χωρίς να προκαλέσουν λογοκρισία.
M*A*S*H
Πόσες πολεμικές κωμωδίες μπορούν να πουν ότι άλλαξαν την τηλεόραση; Το M*A*S*H ξεκίνησε ως sitcom για στρατιωτικούς γιατρούς στην Κορέα, όμως εξελίχθηκε σε κάτι πολύ βαθύτερο.
Αν και διαδραματιζόταν στον Πόλεμο της Κορέας, σχολίαζε καθαρά τον πόλεμο στο Βιετνάμ, ισορροπώντας το χιούμορ με μια βαθιά ανθρώπινη προσέγγιση. Το φινάλε του παραμένει το πιο δημοφιλές επεισόδιο στην ιστορία της τηλεόρασης.
The Simpsons
D’oh! Ποιος θα φανταζόταν ότι ένα πρόχειρο animated σκετς από το The Tracy Ullman Show θα γινόταν η μακροβιότερη scripted σειρά στην τηλεόραση; Η κίτρινη οικογένεια του Matt Groening επανάφερε την animation για ενήλικες.
Με κοφτερή σάτιρα και αμέτρητες πολιτιστικές αναφορές, το Springfield έγινε ο καθρέφτης της Αμερικής σε παραμορφωτικό φακό. Η επιρροή της σειράς ξεπερνά την τηλεόραση και φτάνει στη γλώσσα και το χιούμορ της καθημερινότητας.
Seinfeld
Μια σειρά «για το τίποτα» άλλαξε τα πάντα. Το sitcom των Jerry Seinfeld και Larry David έσπασε όλους τους κανόνες της τηλεοπτικής κωμωδίας, εστιάζοντας στις ασήμαντες ενοχλήσεις της ζωής αντί σε δραματικές πλοκές.
Χωρίς ρομαντική ένταση ή συγκινητικά μαθήματα, το Seinfeld παρουσίασε εγωιστικούς χαρακτήρες που κάνουν απαίσια πράγματα σε αγνώστους. Κι όμως, το κοινό δεν χόρταινε—αποδεικνύοντας ότι οι κωμωδίες δεν χρειάζονται «αγκαλιές και ανάπτυξη» για να πετύχουν.
The Sopranos
Παρότι οι γκάνγκστερ είχαν εμφανιστεί στην οθόνη και στο παρελθόν, ποτέ δεν είχε παρουσιαστεί αρχιμαφιόζος με την ψυχολογική πολυπλοκότητα του Tony Soprano. Το επαναστατικό δράμα του HBO ανέβασε την τηλεόραση στο επίπεδο υψηλής τέχνης, με κινηματογραφική ποιότητα και ατρόμητη αφήγηση.
Χωρίς το αριστούργημα του David Chase, η «χρυσή εποχή» της τηλεόρασης ίσως να μην είχε υπάρξει ποτέ. Το αμφιλεγόμενο φινάλε του εξακολουθεί να συζητείται δεκαετίες μετά.
Friends
Το Friends είναι μια αμερικανική κωμική σειρά που ακολουθεί έξι φίλους στη Νέα Υόρκη—τη Rachel, τον Ross, τη Monica, τον Chandler, τον Joey και τη Phoebe—καθώς αντιμετωπίζουν σχέσεις, καριέρες και την ενηλικίωση. Η σειρά εστιάζει στα καθημερινά κωμικά τους μπερδέματα, τις ρομαντικές περιπλοκές και τον στενό δεσμό που τους κρατά ενωμένους επί δέκα σεζόν. Ξεχωρίζει για το χιούμορ της, τις εμβληματικές στιγμές της και τη διαχρονική επιρροή της στην ποπ κουλτούρα.
Lost
Με ένα κυριολεκτικό «crash-landing» στο ABC το 2004, αυτή η μυστηριώδης περιπέτεια σε ένα νησί μεταμόρφωσε τον τρόπο που το κοινό παρακολουθεί τηλεόραση. Η δημιουργία των J.J. Abrams και Damon Lindelof πρωτοπόρησε στο φαινόμενο της θεωριολογίας και της διαδικτυακής αποδόμησης που χαρακτηρίζει σήμερα τη fandom κουλτούρα.
Με το πολυεθνικό καστ, τη δομή των flashbacks και την πλούσια μυθολογία της, η σειρά δημιούργησε το πρότυπο για τα high-concept δράματα των καναλιών που ακολούθησαν.
Breaking Bad
Η μεταμόρφωση του καθηγητή χημείας Walter White σε βαρόνο μεθαμφεταμίνης Heisenberg παραμένει το πιο συναρπαστικό τηλεοπτικό character arc. Το απόλυτα μελετημένο δράμα του Vince Gilligan απέδειξε ότι τα καλωδιακά κανάλια μπορούν να δημιουργήσουν prestige τηλεόραση συγκρίσιμη με εκείνη του HBO.
Σε αντίθεση με προηγούμενες σειρές με αντιήρωες, το Breaking Bad διατήρησε εκπληκτική συνέπεια σε όλη τη διάρκειά του. Η επιρροή του στο serialized storytelling και το οπτικό του στυλ συνεχίζεται σε αμέτρητες σειρές σήμερα.
Game of Thrones
Ο χειμώνας ήρθε και άλλαξε την τηλεόραση για πάντα όταν το HBO τόλμησε να προσαρμόσει τα επικά μυθιστορήματα του George R.R. Martin. Η άνευ προηγουμένου κλίμακα, το budget και η φιλοδοξία αυτής της μεσαιωνικής πολιτικής δραματικής σειράς επαναπροσδιόρισαν το τι μπορεί να επιτύχει η τηλεόραση.
Παρά το αμφιλεγόμενο φινάλε της, η πολιτιστική της επιρροή ήταν αδιαμφισβήτητη. Η επιτυχία της γέννησε αμέτρητες απομιμήσεις και απέδειξε ότι η φαντασία μπορεί να κατακτήσει το mainstream κοινό.
