Ταξιδεύουμε για πρώτη φορά στην ασιατική χώρα με τη διαχρονική ομορφιά και μαθαίνουμε «άγνωστες» λέξεις, ανακαλύπτοντας το Τόκιο και τη μυστηριακή επαρχία.
Πρώτη φορά στην Ιαπωνία και πρέπει να πάρω το τρένο από το αεροδρόμιο Ναρίτα για να κατέβω στο Σίντζουκου, τον πιο πολυσύχναστο σταθμό του κόσμου, με περίπου 3,5 εκατ. επιβάτες την ημέρα.
Ο παλμός του Τόκιο χτυπάει στο Σίντζουκου, μία από τις πιο γνωστές περιοχές της πόλης. (Φωτογραφία: © GETTY IMAGES/IDEAL IMAGE)
Η αφηρημάδα εδώ δεν συγχωρείται, όμως η Ιαπωνία είναι μια εξαιρετικά οργανωμένη χώρα. Όχι ότι δεν θα μπερδευτείς, αλλά πάντα θα βρεθεί η άκρη – όλο και κάποιος υπάλληλος ή περαστικός θα σε βγάλει από τον λαβύρινθο υποδεικνύοντας τη σωστή κατεύθυνση. Οι Ιάπωνες είναι μαθημένοι να λειτουργούν με γνώμονα την εύρυθμη λειτουργία του συνόλου, και αυτό για έναν τουρίστα είναι σωτήριο. Στο Σίντζουκου συναντιόμαστε με τη φίλη μου την Ελένη, Ελληνογιαπωνέζα που ζει στο Τόκιο τα τελευταία δύο χρόνια. Το λέγαμε από το δημοτικό να ταξιδέψουμε κάποια στιγμή μαζί στην «άλλη» πατρίδα της, το κάναμε πράξη 25 χρόνια μετά.
Το να βρίσκεσαι με έναν ντόπιο σε ένα τέτοιο μέρος είναι πολύτιμο, έχεις την ευκαιρία να δεις τη ζωή όπως πραγματικά είναι, μέσα από ένα πιο φυσιολογικό πρίσμα. Η Ελένη δεν νοικιάζει διαμέρισμα αλλά κρεβατοκάμαρα σε ένα μεγάλο σπίτι. Εκεί θα διανυκτερεύσω κι εγώ. Η σπιτονοικοκυρά, η κ. Σιράκι, μου δίνει το κλειδί για το δωμάτιο: είναι στενό και έχει μόνο ένα κρεβάτι, μια ντουλάπα και έναν φεγγίτη. Και όμως, πρέπει να είμαι ευχαριστημένη, γιατί ο συγκεκριμένος χώρος στο Τόκιο (μια πόλη όπου το νοίκι για ένα δυάρι στο κέντρο τιμάται περί τα 900 ευρώ) είναι αξιοπρεπέστατος. Πολλές από τις συγκατοίκους μοιράζονται το δωμάτιό τους και κοιμούνται σε κρεβάτι-κουκέτα, κάτω από το οποίο υπάρχει ένα τόσο δα γραφειάκι. Το πολυμορφικό αυτό έπιπλο κλείνει με μια χοντρή μάλλινη κουρτίνα με φερμουάρ και εκεί μέσα περιορίζεται ο προσωπικός τους χώρος.
Αφήνουμε τα πράγματα και βγαίνουμε βόλτα... Το Τόκιο είναι πιο ήπιο απ’ όσο φανταζόμουν, δεδομένου ότι πρόκειται για μια πόλη 9 εκατ. κατοίκων (η μητροπολιτική περιοχή έχει πληθυσμό 38 εκατ.). Στον δρόμο οι άνθρωποι είναι βιαστικοί, αλλά δεν σε σπρώχνουν σαν να μην υπάρχεις, δεν βγάζουν τόσο έντονα τη βιαιότητα της μεγαλούπολης. Περνάμε από το πάρκο Γιογιόγκι, έναν απέραντο χώρο πρασίνου 540 στρεμμάτων με δέντρα γκίνγκο μπιλόμπα, γεμάτο κόσμο που κάνει χαλαρά την περαντζάδα του, και μετά από τον διάσημο σιντοϊστικό ναό Μέιτζι Τζίνγκου, που φέρει το όνομα του αυτοκράτορα Μέιτζι (1852-1912), ο οποίος και σηματοδότησε τη μετάβαση της Ιαπωνίας από το φεουδαρχικό μοντέλο σε δυναμικό παίκτη του δυτικού κόσμου. Πριν από τον Μέιτζι η χώρα ήταν αγροτική, απομονωμένη, και κουμάντο έκαναν οι σογκούν (στρατιωτικοί ηγέτες) και οι νταϊμιό (μεγαλοκτηματίες). Μετά από αυτόν η Ιαπωνία είχε βιομηχανία, σύνταγμα, δυνατό στρατό και έναν πληθυσμό μορφωμένο και εύπορο.
Εκκεντρική μόδα στο Χαρατζούκου, το «Μοναστηράκι» του Τόκιο. (Φωτογραφία: ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ)
Προχωράμε προς Χαρατζούκου, μια γειτονιά γεμάτη τουρίστες και μικρομάγαζα, όπου πετυχαίνουμε ανοιχτό ένα cat café. Είχα διαβάσει στο Tripadvisor ότι το Τόκιο έχει διάφορα περίεργα στέκια (café με γάτες, café με κουκουβάγιες κ.λπ.), αλλά δεν το περίμενα τόσο εκκεντρικό. Αφού μας ενημερώνουν ότι η χρέωση είναι με το δεκάλεπτο, οδηγούμαστε σε έναν χώρο που θυμίζει σαλόνι γνωριμιών, με πολυελαίους και κόκκινους δερμάτινους καναπέδες, πάνω στους οποίους αράζουν τα γατιά. Είναι όμορφα, μαλλιαρά, αλλά υπερβολικά ράθυμα – νιώθεις πως, ό,τι και να γίνει, δεν θα αγριέψουν με τίποτα στους θαμώνες.
Σειρά έχει μια βόλτα σε ένα από τα πολλά εμπορικά κέντρα της πόλης. Η κατανάλωση στο Τόκιο βρίσκεται σε τόσο υψηλά επίπεδα, που τρελαίνεσαι, ανεβοκατεβαίνεις τις κυλιόμενες σκάλες και αντικρίζεις κάθε φορά έναν νέο φαντασμαγορικό κόσμο: στον πρώτο όροφο γκάτζετ με την Kitty, στον δεύτερο ξυπνητήρια-ρομπότ από το καινούργιο Star Wars, στον τρίτο μποξεράκια με μοτίβο το «Κύμα» του Χοκουσάι (σ.σ. το πιο γνωστό έργο του σημαντικότερου, ίσως, Ιάπωνα εικαστικού του 19ου αιώνα). Η ζυγαριά των δύο κόσμων –στην οποία μονίμως ισορροπεί η Ιαπωνία–γέρνει υπερβολικά προς τη μεριά της Δύσης. Και κάπως έτσι, το έργο ενός μεγάλου καλλιτέχνη της Άπω Ανατολής μετατρέπεται σε τρέντι σλιπάκι.
ΕΚΤΟΣ ΤΟΚΙΟ
1. ΥΠΝΟΣ ΣΕ ΡΙΟΚΑΝ, ΒΟΥΤΙΑ ΣΕ ΟΝΣΕΝ
Μπαίνουμε στο τρένο για το πάρκο Τζιγκοκουντάνι με τους Γιαπωνέζους μακάκους ή πιθήκους του χιονιού.
Οι πίθηκοι του χιονιού... χαλαρώνουν σε όνσεν στο πάρκο Τζιγκοκουντάνι. (Φωτογραφία: GETTY IMAGES/IDEAL IMAGE)
Μισή ώρα πεζοπορία σε ένα χιονισμένο μονοπάτι, μία τούμπα με τα ορειβατικά παπούτσια (στον πάγο γλιστράνε σαν νάιλον κάλτσες σε ξύλινο παρκέ) και φτάσαμε. Όμορφο πάρκο –αν και μικρό–, με τους μακάκους να τριγυρίζουν, να τσακώνονται, να συνουσιάζονται, να κάνουν το λουτρό τους και να ποζάρουν στους τουρίστες.
Διανυκτερεύουμε στην κοντινή λουτρόπολη Σίμπου Όνσεν, σε ένα ριοκάν (σ.σ. παραδοσιακό πανδοχείο), του οποίου τα δωμάτια είναι στρωμένα με τατάμι (ψάθα από μίσχους ρυζιού), έχουν συρόμενες πόρτες και φουτόν αντί κρεβατιού.
Τατάμι και ξύλο: βασικά στοιχεία της τοπικής αρχιτεκτονικής. (Φωτογραφία: VISUALHELLAS.GR)
Ένα σερβίτσιο και ένα θερμός με ζεστό τσάι βρίσκονται πάνω σε ένα χαμηλό τραπέζι. Βλέπω την Ελένη να σηκώνει το τραπεζομάντιλο και να βάζει τα πόδια της από κάτω, όπου υπάρχει μια θερμάστρα που τα κρατάει ζεστά... Το πρωί μάς σερβίρουν γιαπωνέζικο πρωινό με ομελέτα, σούπα, ρύζι, ουμεμπόσι (σ.σ. δαμάσκηνο τουρσί), σαλάτα με σουσάμι, ψητό σολομό, τόφου και τσάι.
Σύμφωνα με τις επιταγές της ιαπωνικής κουλτούρας, οι λουόμενοι στα όνσεν δεν φορούν μαγιό. (Φωτογραφία: © ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ)
Το μεγαλύτερο δώρο, όμως, που μπορεί να σου κάνει ένα ριοκάν είναι μια γιουκάτα, ένα είδος απλού κιμονό που φορούν οι ντόπιοι, καθώς περιφέρονται από όνσεν σε όνσεν (κοινόχρηστα ιαματικά λουτρά για θεραπεία στομαχικών, γυναικολογικών και άλλων παθήσεων).
Ένα από τα θερμά λουτρά δημόσιας χρήσης του Σίμπου Όνσεν. (Φωτογραφία: VISUALHELLAS.GR)
Βάζουμε τη γιουκάτα μας και κάνουμε ακριβώς το ίδιο: onsen-hopping. Είμαστε τυχερές, γιατί από την πρώτη κιόλας φορά συναντάμε μια Γιαπωνέζα γιαγιά που μας βοηθάει να εγκλιματιστούμε: μας πετάει καυτό νερό με τους κουβάδες και μας δείχνει τον δρόμο, βουτώντας στην πισίνα. Eίναι γυμνή, χωρίς μαγιό – όπως πρέπει να κάνει κάθε λουόμενος σε όνσεν.
2. ΖΕΣΤΑΘΕΙΤΕ ΜΕ ΕΝΑ...ΧΟΚΑΡΟΝ
Η επαρχία τελικά αποδεικνύεται πιο ενδιαφέρουσα από την πρωτεύουσα. Ίσως γιατί, σε αντίθεση με το Τόκιο, είναι εύκολο να συντονιστείς με τους ρυθμούς της. Επόμενη στάση είναι η Τακαγιάμα, μια πόλη των Ιαπωνικών Άλπεων, στο κέντρο της χώρας, την οποία χρησιμοποιούμε ως βάση για μια μονοήμερη εκδρομή στα χωριά Ογκιμάτσι και Αϊνοκούρα, που αποτελούν μνημεία της UNESCO. Σε αυτά τα χωριά επιβιώνει ένα σπάνιο είδος αρχιτεκτονικής: τα σπίτια γκάσο-ζούκουρι με τις αχυρένιες σκεπές, για την κατασκευή των οποίων δεν χρησιμοποιούνται καρφιά: τα δοκάρια δένονται μεταξύ τους με σκοινιά. Η πατροπαράδοτη ασχολία των κατοίκων ήταν η εκτροφή μεταξοσκώληκων μέσα σε αυτά τα καλύβια.
Στα σπίτια γκάσο-ζούκουρι τα δοκάρια δένονται μεταξύ τους με σκοινιά. (Φωτογραφία: VISUALHELLAS.GR)
Έχει τρομερή ησυχία και κάνει κρύο (ευτυχώς υπάρχουν τα αυτοκόλλητα χοκαρόν, που τα κολλάς στο σώμα σου και διατηρείσαι ζεστός επί ώρες). Το χιόνι καλύπτει σχεδόν τα πάντα, κατά τόπους ξεχωρίζουν μόνο οι κόκκινοι καρποί των λωτόδεντρων.
Παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής για την Τακαγιάμα. Το λεωφορείο διασχίζει τα χιονισμένα βουνά, μέσα από μια απίστευτη διαδρομή. Μου κάνει εντύπωση πόσο περιποιημένη είναι η ιαπωνική εξοχή. Έχει πια βραδιάσει όταν φτάνουμε στην πόλη. Σχεδόν τίποτα δεν είναι ανοιχτό. Μια ταβέρνα όμως έχει φως. Μια ηλικιωμένη Γιαπωνέζα με κιμονό μού δείχνει μια ταμπέλα που λέει ότι στο μαγαζί δεν μιλάνε αγγλικά. Έρχεται η φίλη μου που έχει ντόπια χαρακτηριστικά και γνωρίζει τη γλώσσα. Όλα τα πιάτα που παραγγέλνουμε αποδεικνύονται λίγο πιο «γιαπωνέζικα» απ’ ό,τι είχα δοκιμάσει μέχρι τώρα.
Αρκετά από τα παραδοσιακά πιάτα που θα δοκιμάσετε είναι μόνο για... τολμηρούς Δυτικούς. (Φωτογραφία: SHUTTERSTOCK)
Κάνουμε να φύγουμε αφήνοντας ένα από αυτά άθικτο. Η ιδιοκτήτρια, μαζί με μία ακόμα κυρία του μαγαζιού, αναστατώνονται. Μας δείχνουν στο κινητό φωτογραφίες, εξηγώντας ότι αυτό που δεν φάγαμε θεωρείται εξαιρετικός μεζές της περιοχής. Είναι μέλισσες, και μάλιστα αρκετά νόστιμες, όπως διαπιστώνουμε. Έχουν τη γλύκα του ξερού δαμάσκηνου.
3. ΤΟ ΥΠΟΒΛΗΤΙΚΟ ΚΙΟΤΟ
Τελευταία στάση του οδοιπορικού στη χώρα με την πιο αλλόκοτη ομορφιά του κόσμου, που η καθημερινότητά της, τουλάχιστον όπως την έζησα εγώ, παραπέμπει περισσότερο σε όνειρο παρά σε αυτό που λέμε «κανονική ζωή», είναι το Κιότο. Πάλαι ποτέ αυτοκρατορική πρωτεύουσα της Ιαπωνίας για πάνω από χίλια χρόνια (794-1869), θεωρείται η πόλη του πολιτισμού.
Οι γκέισες στο Κιότο αυτοαποκαλούνται γκέικο. Αν είστε τυχεροί, θα τις συναντήσετε στα στενάκια της συνοικίας Γκιόν. (Φωτογραφία: GETTY IMAGES/IDEAL IMAGE)
Η πιο γνωστή συνοικία του είναι η μεσαιωνική Γκιόν με τις γκέισες (στο Κιότο αυτοαποκαλούνται «γκέικο», που σημαίνει «παιδί των τεχνών»). Κάποιες βέβαια από αυτές που βλέπουμε να τριγυρνούν στους δρόμους είναι στην πραγματικότητα Κορεάτισσες και Κινέζες τουρίστριες που, φορώντας κιμονό, φωτογραφίζονται παριστάνοντας τα «παιδιά των τεχνών».
Στο Αυτοκρατορικό Παλάτι του Κιότο. (Φωτογραφία: © ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ)
Από τα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατα της πόλης είναι το Χρυσό Περίπτερο (Κίνκακουτζι), ένας απαστράπτων ναός του ζεν βουδισμού καλυμμένος με φύλλα χρυσού, χτισμένος μπροστά από μια λίμνη, αλλά και το κάστρο Νίτζο, που κατασκευάστηκε το 1603 ως κατοικία του Τοκουγκάουα Ιέγιασου (ιδρυτή του ομώνυμου σογκουνάτου, που κυβέρνησε την Ιαπωνία από τις αρχές του 17ου αιώνα μέχρι τη Μεταρρύθμιση Μέιτζι, το 1868). Αποχαιρετάμε την πόλη με μια βόλτα στο FMCA, ένα μουσείο που επιχειρεί να φέρει κοντά τις δύο «φύσεις» της Ιαπωνίας, τη δυτική και της Άπω Ανατολής. Οι «οδηγίες χρήσης» προτρέπουν τους επισκέπτες, αφού βγάλουν τα παπούτσια τους, να καθίσουν επάνω στο τατάμι με τον τρόπο που παραδοσιακά κάθονται οι Ιάπωνες και να παρατηρήσουν τα έργα. Δεν υπάρχει ωραιότερο πράγμα, έπειτα από μέρες ταξιδιού σε πόλεις και εξοχές, να κάθεσαι γονατιστός και να χαζεύεις τις λεπτοδουλεμένες βούλες επάνω στις κολοκύθες, σήμα κατατεθέν μιας από τις πιο αναγνωρισμένες σύγχρονες Γιαπωνέζες εικαστικούς, της Γιαγιόι Κουσάμα.
Διαβάστε περισσότερα εδώ.
