Δημήτρης Λοττίδης
«Η Ελλάδα είναι μεγάλη χώρα, σε αριθμούς, αλλά μεγαλύτερη ως εικόνα και brand name». Αυτό μου είχε απαντήσει στην ερώτηση αν θα «πέσει» η χώρα, υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε μια από εκείνες τις σκοτεινές νύχτες όπου παιζόταν στα ζάρια το μέλλον της εντός της Ευρώπης. Σε αντίθεση με τη μικρή και ασήμαντη Κύπρο, η Ελλάδα είναι τόπος «bigger than life», εικόνα υψηλή που έχει κεφαλαιοποιημένη τη ρίζα της στην παγκόσμια ιστορία από την κλασική Αθήνα, στο Βυζάντιο, τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στον σύγχρονο πολιτισμό του Θεοδωράκη και του Χατζιδάκι. Δεν είναι οι φυσικές ομορφιές που δημιούργησαν την υπόστασή της ως χώρας στο παγκόσμιο στερέωμα. Πιο όμορφες χώρες σε φυσικό πλούτο υπάρχουν πολλές. Είναι όλο το κράμα ανθρώπων, κουλτούρας, ιστορίας που δένουν με την ομορφιά. Είναι αυτό που δεν έχουμε εμείς στην Κύπρο. Θα μπορούσαμε να έχουμε, όμως;
Πιστεύω πως ναι. Είμαστε στο σταυροδρόμι της παγκόσμιας ιστορίας από την εποχή της αρχαίας Αιγύπτου, του Μεγάλου Αλεξάνδρου, των πρώτων χριστιανικών χρόνων, του Βυζαντίου και των Σταυροφοριών. Η Κύπρος θα μπορούσε να κτίσει τον μύθο της γύρω από τον χριστιανισμό του Πέτρου και Παύλου, του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου, της Αυτοκράτειρας Ελένης. Πώς, όμως, θα μπορούσε να το κάνει αυτό χωρίς τους ανθρώπους του πολιτισμού στα ηνία; Χωρίς μουσεία, χωρίς story telling, που λένε και στο Χόλιγουντ; Χωρίς όραμα της ηγεσίας της και αγάπη για την ιστορία της; Όταν τα μουσεία είναι κλειστά και σκονισμένα, όταν ο βράχος της γέννησης της Αφροδίτης, αυτό το μυθικό σημείο αναφοράς της χώρας, δεν φωτίστηκε ποτέ στα πρότυπα του Παρθενώνα και του Σουνίου; Όταν τα ανάκτορα της Ταμασσού δεν υπάρχουν στον χάρτη, όπως και τόσα άλλα; Πώς με αυτά τα μυαλά θα κτίσουμε μύθο, brand name διεθνώς; Όταν έρχονται οι ξένοι ηγέτες και για ξενάγηση τους βάζουμε να κόβουν πορτοκάλια από τους κήπους του Προεδρικού;
Μακάριος, Σπύρος, Βασιλείου, Κληρίδης, Τάσσος, Χριστόφιας, Αναστασιάδης. Όλοι τους άνθρωποι ρηχοί σε θέματα πολιτισμού, ιστορίας του τόπου, στην ανάδειξη τοιυ πνεύματος. Όλοι τους καλοί στη διαχείριση των πρεσβειών, του κους- κους στο λόμπι του Αστόρια στη Νέα Υόρκη. Όλοι τους έχουν ενδιαφέρον -αν έπινες ουίσκι με πούρο- για να σου πουν τις ιστορίες τους, πώς γνώρισαν τον τάδε ηγέτη της μεγάλης χώρας. Κανένας, όμως, ξένος ηγέτης δεν θα εξιστορεί πουθενά τη γνωριμία του με τον Κύπριο Πρόεδρο ή και τη διαμονή του στην Κύπρο. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου o Ομπάμα έβγαλε selfie στην Ακρόπολη, ο γερο-Μπους έκανε κάθε χρόνο διακοπές στην Κρήτη, ο Steve Jobs πριν πεθάνει ήθελε να περάσει ένα καλοκαίρι στην Ελλάδα με την οικογένειά του. Και τόσοι άλλοι... Γιατί δεν πήγαιναν στην Τουρκία που έχει πάνω-κάτω ίδιες ομορφιές και αρχαία; Γιατί δεν πήγαιναν στην Αίγυπτο; Στην Ίμπιζα; Μα γιατί εκεί δεν υπάρχει story. Story πολιτισμού.
Οι Κύπριοι, όταν η Ελλάδα πάει καλά, προοδεύει, έχει τη θέση που της αξίζει στο παγκόσμιο στερέωμα, χαίρονται, θαυμάζουν και παθαίνουν έρωτα μαζί της. Λειτουργούν σαν εικονολάτρες που θέλουν να ξύσουν ένα κομμάτι από την εικόνα της να το φέρουν σπίτι τους. Σε αντίθεση με τους Αθηναίους που όταν πάει καλά η Κύπρος κατά ένα μεγάλο μέρος τους φθονούν και αρχίζουν τα «είδες τους Κύπριους;». Σήμερα η Ελλάδα ανακάμπτει γρήγορα, πολύ γρήγορα, επειδή είχε πιάσει τον πάτο του πηγαδιού. Τους επόμενους μήνες, η αγαπημένη μας χώρα θα είναι στο προσκήνιο για θετικά πράγματα, ξεκλειδώνοντας τον πλούτο των δημιουργικών δυνάμεων που πιέστηκαν από τα χρόνια της λαμογιάς και της κρίσης. Ως Κύπριοι θα νιώσουμε και πάλι περήφανοι Έλληνες, ως ένα μέρος του παζλ που λέγεται Greek comeback. Αυτή τη φορά, όμως, θα έχουμε επιπλέον λόγο να νιώθουμε Έλληνες: Η Κύπρος στήριξε για πρώτη φορά ιστορικά τη μεγάλη Ελλάδα την ώρα της δυσκολίας. Στήριξε δίνοντας δουλειές σε 100.000 Έλληνες που μετακόμισαν στο νησί μας. Στήριξε εμπράκτως στις δύσκολες ώρες των Eurogroups από τη δική της κακή εμπειρία. Στήριξε αναλαμβάνοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στη θέση της Ελλάδας στα διπλωματικά παιχνίδια της περιοχής. Τώρα που ο γίγαντας στέκεται και πάλι στα πόδια του, για πρώτη φορά βλέπει πως ο γύρω κόσμος άλλαξε πολύ τα τελευταία χρόνια. Τόσο που το «η Κύπρος είναι μακριά» να φαντάζει κακόγουστο αστείο. Τι μένει για εμάς; Οι αδερφοί που μετοίκησαν στη χώρα μας να μείνουν, να μας δώσουν ένα μπόλι αισθητικής, πολιτισμού, οράματος. Γιατί μόνο με τους πύργους δεν τη βγάζουμε καθαρή τα επόμενα χρόνια.
Δημήτρης Λοττίδης
demetris@sppmedia.com
Twitter: @dlottides
