Κείμενο: Στέλλα Μίντζη - Collela
Η συγκινητική βραδιά των Όσκαρ, λέξεις-κλισέ κάθε χρόνο, έληξε όπως πάντα με τη δέουσα λάμψη. Η σκηνική σημειολογία, όμως, των επίπλων και των αντικειμένων στις ταινίες «A star is born» και «Green book» που κατέκτησαν το πολυπόθητο αγαλματίδιο, άφησαν πίσω τους κάτι παραπάνω. Αυτό το κάτι, λοιπόν, θέλω να το επικοινωνήσω… l
Ένα… κρεβάτι λέει πολλά
Το Χόλιγουντ απέδειξε ακόμα μια φορά ότι αγαπά πολύ την ταινία «A star is born». Τη διηγήθηκε για πρώτη φορά το 1937 και επανέλαβε αυτή τη σχέση αγάπης το 1954, το 1976 και το 2018, τηρώντας ευλαβικά το αρχικό σενάριο. Η φετινή ταινία του σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή Μπράντλεϊ Κούπερ με συμπρωταγωνίστρια τη Lady Gaga μπορεί να θεωρηθεί η φωτοτυπία της βερσιόν του 1976 όχι μόνο για την ομοιότητα μεταξύ των τότε ηθοποιών με τους σημερινούς, αλλά και για τα αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν κατά τα γυρίσματά της. Κάποια από αυτά ήταν πανομοιότυπα! Η μπανιέρα, όπου ο Τζάκσον Μέιν (Μπράντλεϊ Κούπερ) απολαμβάνει το μπάνιο του με την αγαπημένη του Άλι (Lady Gaga), ανακαλούσε αισθητικά εκείνη που χρησιμοποίησε το ζευγάρι Μπάρμπαρα Στρέιζαντ και Κρις Κριστόφερσον. Στη φετινή ταινία «A star is born», τον κύριο λόγο σκηνικά είχαν τα κρεβάτια. Η σκηνοθετική πονηριά που, αν και παραπέμπει στην ταινία «Το κρεβάτι», με τις επαναλαμβανόμενες αλλαγές συμβολισμών, θέλησε να διηγηθεί μέσω του συγκεκριμένου επίπλου την πορεία της σχέσης του ζευγαριού. Το kingsize κρεβάτι του ξενοδοχείου με κεφαλάρι σε σχήμα δίσκου βινυλίου (πολύ ψαρωτικό), τονίζει την υπεροχή του φτασμένου country-rock τραγουδιστή Τζάκσον Μέιν, διαφοροποιώντας τον από την καμαριέρα Άλι, η οποία «σκεπάζει» έντεχνα το κρυφό της όνειρο να γίνει μια μέρα τραγουδίστρια. Η άσημη ακόμα Άλι, αντιθέτως, κοιμάται στο μονό κοριτσίστικο και χωρίς κεφαλάρι κρεβάτι του εφηβικού δωματίου της. Στη σκηνή της γνωριμίας τους: θυμόμαστε τον Τζάκσον να κάθεται άγρυπνος στην άκρη αυτού του μικρού κρεβατιού. Η καριέρα της Άλι σύντομα απογειώνεται και το δικό της κρεβάτι με επίπεδο κεφαλάρι στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου (ο μεταφορικός συμβολισμός έχει ήδη περάσει στο κοινό) επιβεβαιώνει ότι η σχέση αποκτά μια ισορροπία. Οι δυο εραστές κοιμούνται τετ-α- τετ. Στην αυτοκαταστροφική φάση του ο τραγουδιστής καταρρέει σε ένα παιδικό κρεβάτι σε σπίτι φίλων. Η σχέση αποκτά και πάλι μια ανισότητα. Η θέση ισχύος ανήκει πλέον στην Άλι, η οποία φροντίζει τον ροκ σταρ με μητρική τρυφερότητα. Η τελευταία πράξη του δράματος για τον τραγουδιστή έχει τον δικό της ιδιαίτερο συμβολισμό. Το ρουστίκ country κρεβάτι, κατά τη διάρκεια της απεξάρτησής του στους ανώνυμους αλκοολικούς, ακουμπά χωρίς κεφαλάρι στον ξύλινο τοίχο του δωματίου. Ένα λιτό (θεραπευτικό) κρεβάτι που μαρτυρά την κατάσταση του Τζάκσον. Αυτή η εικόνα ρίχνει και τους τίτλους τέλους τόσο για τον ροκ σταρ όσο και για τη σχέση του ζευγαριού.
Η σημειολογία του κοινωνικού status
Το «Green book», ένα αντιρατσιστικό road movie έρχεται με τη σειρά του να διηγηθεί μέσα από τα αντικείμενα σύμβολα, την τεράστια διαφορά παιδείας και κουλτούρας των δυο πρωταγωνιστών. Τα μοντέρνα αλλά χαμηλού κόστους έπιπλα του Τόνι Βιλαλόνγκα (Βίγκο Μόρτενσεν), διηγούνται το αμερικανικό όνειρο ενός Ιταλού μετανάστη δεύτερης γενιάς, που ζει σ’ ένα σπίτι μεγάλο αλλά απλό, γεμάτο από την παρουσία συγγενών και φίλων. Ο μαύρος πιανίστας Ντόναλντ Σίρλεϊ (Μαχερσάλα Άλι) απ’ την άλλη, ζει στην απόλυτη μοναξιά μέσα σ’ ένα σπίτι που χαρακτηρίζεται από την πολυτέλεια του κιτς. Τα καθίσματα των πρωταγωνιστών, δηλώνουν εύγλωττα την υπεροχή που έχει ο καθένας τους στον μικρόκοσμό του. Ο μαύρος θρόνος (κοινός συμβολισμός μεγαλείου για τους σταρ της μαύρης μουσικής) για τον πιανίστα και η καρέκλα στην κεφαλή του οικογενειακού τραπεζιού για τον Τόνι, padre padrone της οικογένειας, μαρτυρούν την επιτυχία τους στη ζωή που ονειρεύτηκαν. l
Oι συσκευές
Ο συμβολισμός των τηλεφωνικών συσκευών επίσης είναι άξιος σχολιασμού. Για τον μουσικό, το τηλέφωνο είναι ένα κιτς διακοσμητικό αντικείμενο, ενώ για τον Ιταλό - με το δύσκολο στην προφορά για τους Αμερικανούς επώνυμο (Βιλαλόνγκα) - το κίτρινο τηλέφωνο τοίχου με το μακρύ καλώδιο είναι το στερεότυπο σύμβολο επικοινωνίας της ιταλικής οικογένειας με τους φίλους και τους συγγενείς. Μπορεί του χρόνου να μπερδευτούμε για το ποιος κράτησε το χρυσό αγαλματίδιο στα φετινά Όσκαρ αλλά σίγουρα δεν θα ξεχάσουμε τη σημειολογία των αντικειμένων και των επίπλων αυτών των δυο ταινιών. Η σημειολογία των εικόνων και τα Όσκαρ! Τα αντικείμενα και τα έπιπλα που έδωσαν φέτος τη δική τους ερμηνεία σε δυο οσκαρικές ταινίες.
Πηγή: ΤηλεΏρες
