Δημήτρης Λοττίδης
Καθώς τα πράγματα καταλαγιάζουν, καθώς η ζωή παίρνει τον δρόμο της, ενώ είμαστε έτοιμοι για να καταγραφεί το 2015 ως το «δεύτερο κυπριακό οικονομικό θαύμα» (πρώτα ο Θεός), με τη σοφία και τη γνώση που μου έδωσαν αυτές οι δύσκολες μέρες που περάσαμε, καταγράφω τα δέκα διδάγματα που μου έμαθε η κρίση των 18 μηνών.
1 Καταρχάς, το πρώτο που κατάλαβα είναι πως δεν ισχύει αυτό που λέγαμε πάντα «όποιος και να είναι πρόεδρος το ίδιο θα είναι». Αυτό προεκτείνεται σε όλα μας τα βήματα. Όποιος και να είναι πρόεδρος της Βουλής, υπουργός Οικονομικών, τραπεζίτης, όποια και να είναι η εφημερίδα, η τηλεόραση, όποιος και να είναι δήμαρχος και πάει λέγοντας. Με λίγα λόγια, σ’ όποιον δίνουμε δύναμη δεν πρέπει να το κάνουμε με ελαφριά την καρδία. Σκεφτείτε μόνο αν εκλεγόταν ο Κασουλίδης αντί του Χριστόφια το 2008.
2 Ως δεύτερο μάθημα, οφείλουμε όλοι να πιέζουμε για κάθαρση και για να μπουν οι υπεύθυνοι της κατάντιας μας στη φυλακή, όμως πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι πως τα «μεγάλα ψάρια» θα ξεγλιστρήσουν ελεύθερα στον ωκεανό της ατιμωρησίας. Μπορούμε τουλάχιστον να τιμωρήσουμε μικρομεσαίους που έφαγαν μέχρι διακόσια εκατομμύρια. Not bad έννεν;
3 Μάθημα τρίτο. Οι εβδομήντα κοσμικές, επώνυμες, όμορφες, αγαπημένες -όπως θέλετε πείτε τες- δεν έχουν καταλάβει τίποτα από κρίση πέραν του γεγονότος ότι ψωνίζουν πλέον τα ρούχα τους από το internet αντί από τη Στασικράτους. Οι ίδιες χαζοχαρούμενες κουβέντες, τα ίδια «gatherings», απλώς με περισσότερο τακτ και λιγότερους φωτογράφους. Έτσι κι αλλιώς έχουν και το Instagram πλέον.
4 Μάθημα τέταρτο. Το internet έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Στο shopping, στην ενημέρωση, στο gossip, σε ζητήματα που δεν φανταζόμασταν προηγουμένως, με τις έξυπνες συσκευές του χεριού όπως κινητά και ταμπλέτες, συνδέεσαι με τον κόσμο φτηνά και παραγωγικά αλλάζοντας τη ζωή προς το καλύτερο. Την ίδια ώρα το μάθημα λέει πως το internet και τα social media δεν είναι ανταγωνιστικά με τα περιοδικά και τις εφημερίδες, αλλά μπορούν να λειτουργήσουν ενισχυτικά.
5 Ο Κύπριος και το φαγητό του. Μια σχέση που σφυρηλατήθηκε περαιτέρω με το κούρεμα, την κρίση και τη φτώχεια που μας «έπληξε». Ο μοναδικός τομέας αύξησης της οικονομίας είναι οι τζίροι του σουπερμάρκετ. Και μην ακούσω τις μπούρδες πως «κλείνονται σπίτι και μαγειρεύουν», γιατί έχουμε καταντήσει κάθε γειτονιά και σουβλακερί, κάθε μαχαλάς και καφέ.
6 Μάθημα έκτο. Η Λεμεσός βρίσκεται σε άλλη χώρα. Όταν πηγαίνεις εκεί, είναι λες και δεν συμβαίνει τίποτα. Οι Ferrari κυκλοφορούν κανονικά (όχι σαν τη Λευκωσία που τις έκρυψαν), τα καταστήματα ξεπουλούν το (ακριβό) εμπόρευμά τους, τα εστιατόρια είναι γεμάτα με παρέες, μοναχικές Ρωσίδες που πίνουν πρωί, μεσημέρι, βράδυ -τι άλλο- σαμπάνια. Τιμή και δόξα στους Λεμεσιανούς.
7 Μάθημα έβδομο. Η νέα γενιά δεν καταλαβαίνει Χριστό. Είτε τους δίνει η μαμά τα λεφτά να περάσουν είτε όχι, είτε έχουν δουλειά είτε όχι, αυτοί είναι cool, ψάχνονται, γελούν, διασκεδάζουν, καταπίνουν τα κοκτέιλ στο Lost&Found και δεν θέλουν να έχουν σχέση με τους μεγαλύτερους. Τους αδικείτε;
8 Μάθημα όγδοο. Οι πενηντάρηδες είναι οι νέοι τριαντάρηδες και οι εξηντάρηδες οι νέοι σαραντάρηδες. Είναι βασικά η γενιά που μεγαλώνει και έχει να ξοδέψει, δεν θέλει να μείνει πίσω στην τεχνολογία, προσέχει την υγεία της και την εμφάνισή της και συντηρεί οικονομικά το χαμόγελο στους εικοσάρηδες. Βγαίνουν έξω στα μέσα της βδομάδας, φλερτάρουν, συζητούν, ταξιδεύουν, αγχώνονται για το μέλλον, αλλά με μια φιλοσοφημένη προσέγγιση. Η έκπληξη της κρίσης από μια «χαμένη» γενιά.
9 Μάθημα ένατο. Ό,τι και να γίνει υπάρχει η επόμενη μέρα, την οποία πάντα μπορείς να φτιάξεις καλύτερα. Αυτό είναι διάχυτο παντού στην ποιότητα της ζωής. Χιλιάδες κόσμου αντί να αγοράσουν νέα τηλεόραση ή ακόμη και αυτοκίνητο, αγοράζουν ποδήλατο! Εκδρομές, περίπατοι με τα σκυλιά, καφενεδάκια στα πάρκα που σφύζουν από ζωή, η κρίση μας ώθησε να γίνουμε πιο ποιοτικοί για τη στιγμή που περνά και χάνεται.
10 Μάθημα δέκατο. Η Κύπρος έχει ακόμα κοινωνικό πρόσωπο, συνοχή και αγάπη. Άνθρωποι που δεν θα τους υπολόγιζες ποτέ πρωτοστατούν στο κοινωνικό παντοπωλείο και στη βοήθεια σ’ αυτούς που έχουν ανάγκη. Εδώ γράφεται ιστορία.
Having said the above, που θα έλεγαν και στην Κύπρο, έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε προς το καλύτερο. Ειδικά στις επιλογές μας σ’ αυτούς που αφήνουμε να μας διοικούν, ειδικά στην αποκαθήλωση αυτών που εκμεταλλεύτηκαν την ανοχή, ακόμη και τη βλακεία μας ως πολίτες και ως κοινωνία. Τώρα όμως είναι η ώρα, που κάθεται η σκόνη, για να γίνουμε πιο cool, πιο απαιτητικοί και λιγότερο αρνιά. Για να μην μας ξανασφάξουν στο μέλλον.
