«…Γιατρέ μου δεν αντέχω άλλο… Θέλω να βγω, να διασκεδάσω, να φάω και να πιώ χωρίς άγχος, να μην φοβάμαι ότι θα την βγάλω όλο το βράδυ καθιστός στην καρέκλα… Θέλω να κοιμηθώ χωρίς να φοβάμαι ότι θα ξυπνήσω με το αίσθημα ότι πνίγομαι, να κάνω γυμναστική χωρίς να σκέφτομαι ότι το πρόβλημα μου θα γίνει χειρότερο… Είμαι πολύ νέος για να δεχτώ ότι θα παίρνω για το υπόλοιπο της ζωής μου φάρμακα… Θέλω μια λύση σίγουρη και αποτελεσματική… Θέλω λύση τώρα…»
Αυτός είναι ένας συνηθισμένος διάλογος ανάμεσα σε νέο άτομο που πάσχει από Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση (ΓΟΠ) και στον γιατρό του. Η νόσος είναι εξαιρετικά συχνή, «χαρακτηρίζει» τον Δυτικό πολιτισμό και αφορά όλες τις ηλικίες και στα δύο φύλα.
Τι είναι η Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;
Ανάμεσα στον οισοφάγο και στο στομάχι βρίσκεται ο «καρδιοοισοφαγικός σφιγκτήρας» (Κ.Ο.Σ.) ο οποίος εμποδίζει την ανάποδη (παλίνδρομη) κίνηση τροφής και υγρών από το στομάχι προς τον οισοφάγο. Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση (Γ.Ο.Π.) είναι αυτή η «ανάποδη κίνηση». Μέχρι ενός σημείου ο οισοφάγος αντιμετωπίζει αυτό το φαινόμενο, όταν όμως γίνεται συχνά, ξεπερνά τις αντοχές του οισοφάγου και ο ασθενής αρχίζει να έχει συμπτώματα.
Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η ΓΟΠ;
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι αυτά που περιγράφουν οι ασθενείς με τις λέξεις Καούρες, δηλαδή έντονος πόνος πίσω από το στέρνο και Ξινίλες, δηλαδή ξινή γεύση στο στόμα.
Μπορεί επίσης να εμφανίζεται με συχνές Φαρυγγίτιδες, ανεξήγητο χρόνιο Βήχα, Βραχνάδα στην φωνή, ή συχνές Λοιμώξεις του Αναπνευστικού από εισρόφηση, που μπορεί να καταλήξουν και σε Άσθμα. Μερικές φορές μπορεί να εμφανίσει Πόνο Στηθάγχης, δηλαδή πόνο που μοιάζει με έμφραγμα. Πολλοί ασθενείς ξυπνάνε απότομα το βράδυ, με ένα αίσθημα ότι Πνίγονται και δεν μπορούν να αναπνεύσουν.
Τι προκαλεί την ΓΟΠ;
Οτιδήποτε προκαλεί αύξηση της πίεσης μέσα στην κοιλιά π.χ. η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη, τα βάρη, ο χρόνιος βήχας κ.λπ. Συχνά η ΓΟΠ οφείλεται σε Διαφραγματοκήλη δηλαδή σε καταστάσεις που τμήμα του στομάχου μπαινοβγαίνει στον θώρακα. Επίσης οι κακές διατροφικές συνήθειες ενοχοποιούνται για την εμφάνιση ΓΟΠ.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται απλά με μία Γαστροσκόπηση. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με την «Πεχαμετρία» (pH μετρία) του οισοφάγου, εξέταση που καταγράφει πόσες φορές την ημέρα και για πόσο χρονικό διάστημα παλινδρομούν υγρά από το στομάχι προς τον οισοφάγο.
Από τι κινδυνεύει ο ασθενής με ΓΟΠ;
Οι ασθενείς που πάσχουν για μεγάλο διάστημα από ΓΟΠ, κινδυνεύουν να κάνουν οισοφαγίτιδα ( 1ου , 2ου, 3ου ή 4ου βαθμού). Η βαριά οισοφαγίτιδα με τον καιρό μπορεί να εξελιχθεί σε μία κατάσταση που λέγεται οισοφάγος Barret, που μπορεί να εξελιχθεί σε Καρκίνο στον Οισοφάγο. Σε χρόνιες περιπτώσεις αυξάνεται επίσης ο κίνδυνος για Καρκίνο του Λάρυγγα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η πραγματική θεραπεία της ΓΟΠ είναι μόνο η χειρουργική αντιμετώπιση. Η επέμβαση που γίνεται ονομάζεται Θολοπλαστική κατά Nissen. Σε αυτή την επέμβαση το πάνω μέρος του στομάχου, που ονομάζεται θόλος, τυλίγεται γύρω από το κάτω τμήμα του οισοφάγου σαν ένα σωσίβιο, δημιουργώντας μία ζώνη ψηλής πίεσης που πιέζει τον οισοφάγο απέξω. Στόχος είναι να δημιουργηθεί μία βαλβίδα εξωτερικής πίεσης, η οποία εμποδίζει την παλινδρόμηση. Η επέμβαση γίνεται πλέον μόνο Ρομποτικά ή Λαπαροσκοπικά και σε έμπειρα χέρια έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Το χειρουργείο γίνεται με ολική νάρκωση.
Αφού πρώτα φουσκώσει η κοιλιά με αέριο CO2, από πέντε συνολικά μικρές τομές μήκους μισού ή ενός εκατοστού, τοποθετούνται σωλήνες (trocar) μέσα από τους οποίους περνάει η camera για να βλέπουμε και τα χειρουργικά εργαλεία για να κάνουμε το χειρουργείο. Το ίδιο γίνεται και με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci, σε αυτή την περίπτωση όμως ο χειρουργός κάθεται αναπαυτικά στην κονσόλα και χειρίζεται το Ρομπότ και τους χειρουργικούς βραχίονες από αυτή την θέση. Το χειρουργικό Ρομπότ προσφέρει στο χειρουργό πολλά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με την απλή λαπαροσκοπική μέθοδο.
Η όραση είναι τρισδιάστατη και με πολύ μεγάλη μεγέθυνση. Ο χειρουργός μπορεί να ράψει και να δέσει κόμπους με μεγάλη ευκολία μέσα στην κοιλιά και δεν υπάρχει αιμορραγία εφόσον και πολύ μικρά αγγεία αναγνωρίζονται και αντιμετωπίζονται ανάλογα. Ο ασθενής μετά από αυτό δεν χρειάζεται μετάγγιση, δεν πονάει, κινητοποιείται πάρα πολύ γρήγορα, αποφεύγοντας με αυτό τον τρόπο θρομβώσεις και λοιμώξεις του αναπνευστικού και όχι μόνο.
Ο ασθενής μπαίνει στο νοσοκομείο την ημέρα που γίνεται το χειρουργείο. Την επομένη του χειρουργείου γίνεται ένας ακτινολογικός έλεγχος, για να βεβαιωθούμε ότι όλα είναι όπως πρέπει. Την ίδια μέρα (και για μία περίπου εβδομάδα) σιτίζεται με πολτώδεις – υδαρείς τροφές και το απόγευμα μπορεί να πάει σπίτι του.
Με την εφαρμογή των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών (Ρομποτική & Λαπαροσκοπική), η βαρύτητα του χειρουργείου, σε σύγκριση με παλαιότερες εποχές που γίνονταν με μία μεγάλη τομή, έχει μειωθεί και οι επιπτώσεις στον ασθενή έχουν σχεδόν μηδενιστεί. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου είναι δοκιμασμένη. Ο ασθενής μετά το χειρουργείο επιστρέφει στην κανονική του ζωή χωρίς περιορισμούς και απαγορεύσεις.
*Η Δρ. Ελένη Καραφώκα – Μαύρου είναι Χειρουργός Πεπτικού, εξειδικεύεται στη Ρομποτική και Λαπαροσκοπική Χειρουργική και στη Χειρουργική Ογκολογία. Είναι επιστημονικός συνεργάτης του Mediterranean Hospital of Cyprus.
Δρ. Ελένη Καραφώκα – Μαύρου Γενικός Χειρουργός
