Αν θεωρείτε την απόλαυση της γλυκιάς γεύσης ως βαρύ έγκλημα κατά της σιλουέτας σας, ήρθε η ώρα να αναζητήσετε πιο light λύσεις ώστε να ελαφρύνετε την ποινή. Η διατροφολόγος (BSc, Hons) και μέλος του Συνδέσμου Διατροφολόγων Κύπρου (CyDNA), Νικολέττα Κωνσταντινίδου, σας δίνει τον τρόπο και τις λύσεις να το πετύχετε.
Μήπως υποφέρετε από το σύνδρομο «μπουκιά και ενοχή»; Μήπως συνηθίζετε να τιμωρείτε αυστηρά τον εαυτό σας με την ποινή της στέρησης για κάθε γλυκιά απόλαυση που του προσφέρετε ή μήπως κάθε φορά που ανεβαίνετε στη ζυγαριά δίνετε όρκο αποχής από τα γλυκά, ξέροντας όμως ότι είναι αδύνατο να τον τηρήσετε;
Ο φαύλος κύκλος «απόλαυσης-τιμωρίας» είναι γνώριμος σε κάθε γυναίκα που δίνει τη μάχη για τη μείωση ή τη διατήρηση του βάρους της. Ειδικά όταν έρχεται η εποχή της αποκάλυψης, το καλοκαίρι, το άγχος των κιλών κορυφώνεται και ο δείκτης της ζυγαριάς γίνεται ο εχθρός μας. Οι ψυχολόγοι επιμένουν ότι η στέρηση για τη μείωση κιλών συχνά οδηγεί στο αντίθετο αποτέλεσμα, αυτό των υπερβολών, ίσως επειδή η προτίμησή μας προς τη γλυκιά γεύση είναι έμφυτη και εμφανίζεται από τις πρώτες κιόλας στιγμές της ζωής μας. Ωστόσο, επειδή η κατανάλωση ζάχαρης συνήθως πρέπει να περιορίζεται σε όσους επιθυμούν να χάσουν κιλά αλλά και σε όσους πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, χρειαζόμαστε ένα σύμμαχο που θα μας επιτρέπει να απολαμβάνουμε τη γλυκιά γεύση χωρίς να μας επιβαρύνει με θερμίδες ή να αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό να έχουμε στη διάθεσή μας μία εναλλακτική επιλογή που θα συνδυάζει τη δυνατότητα της «γλυκιάς» απόλαυσης με την εφαρμογή ενός προγράμματος απώλειας βάρους. Τέτοια επιλογή είναι πολλά από τα τρόφιμα και ροφήματα με την ένδειξη light και στα οποία η ζάχαρη έχει αντικατασταθεί με ασφαλείς ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες, που μας επιτρέπουν να ικανοποιούμε τα γλυκά μας ένστικτα, χωρίς να επιβαρύνεται η ζυγαριά μας. Τι σημαίνει αυτό; Ότι, χάρη στις ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας τη «γλυκιά απόλαυση» μίας μερίδας ζελέ light με μόνο 20 θερμίδες, ενός παγωτού ξυλάκι με 50 έως 180 θερμίδες ή, ακόμα καλύτερα, ενός light αναψυκτικού με ελάχιστες έως μηδενικές θερμίδες.
Τι είναι οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες
Οι γλυκαντικές ύλες με χαμηλές ή μηδενικές θερμίδες αποτελούν ίσως τα πιο καλομελετημένα πρόσθετα τροφίμων που δημιουργήθηκαν για να δίνουν γλυκιά γεύση σε τρόφιμα και ροφήματα χωρίς να επιβαρύνουν τον οργανισμό με περιττές θερμίδες. Απευθύνονται τόσο σε άτομα που επιθυμούν να ελέγξουν ή να διατηρήσουν το βάρος τους, όσο και σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη καθώς δεν αυξάνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Ας δούμε ποιες είναι σήμερα οι συνηθέστερες ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες:
• Σακχαρίνη (Ε 954): Είναι μία από τις πρώτες γλυκαντικές ύλες που χρησιμοποιήθηκαν, 300 φορές γλυκύτερη από τη ζάχαρη, χωρίς όμως να αποδίδει θερμίδες. Η ασφάλειά της υποστηρίζεται από πολλές, εκτενείς μελέτες σε ανθρώπους και είναι εγκεκριμένη σε περισσότερες από 100 χώρες.
• Ακεσουλφαμικό κάλιο (E950): Γλυκαντική ύλη 200 φορές γλυκύτερη από τη ζάχαρη, η οποία δεν προσδίδει θερμίδες. Η ασφαλής χρήση της υποδεικνύεται σε περισσότερες από 50 μελέτες και έχει εγκριθεί από την Επιστημονική Επιτροπή για τα Τρόφιμα της ΕΕ (SCF) και τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA).
• Ασπαρτάμη (E951): Η ασφάλειά της έχει μελετηθεί πιο διεξοδικά από κάθε άλλο πρόσθετο τροφίμων. Αποδίδει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, όσες δηλαδή και η ζάχαρη, αλλά, καθώς είναι 200 φορές πιο γλυκιά, χρησιμοποιείται σε ελάχιστη ποσότητα, αποδίδοντας έτσι μηδαμινές θερμίδες. Το 2006, μετά από μελέτες του Ιδρύματος Ramazzini που αμφισβήτησαν την ασφάλειά της, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) και τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ανακοίνωσαν ότι δεν υπάρχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση που να υποδεικνύει την αναθεώρηση της ασφάλειας της χρήσης της. Να επισημάνουμε, απλώς, ότι η κατανάλωσή της θα πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με φαινυλκετονουρία, μία σπάνια γενετική πάθηση.
• Κυκλαμικό οξύ (Ε 952): Είναι 30 φορές γλυκύτερο από τη ζάχαρη, σταθερό σε υψηλές θερμοκρασίες και δεν αποδίδει θερμίδες. Η χρήση του έχει θεωρηθεί ασφαλής από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ (SCF), την Κοινή Επιτροπή για τα Πρόσθετα Τροφίμων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (JEFCA), τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και το Εθνικό Ινστιτούτο για τον Καρκίνο των Η.Π.Α. (NCI), ενώ κυκλοφορεί σε περισσότερες από 100 χώρες.
• Σουκραλόζη (Ε 955): Η χρήση της εγκρίθηκε το 2000 από την αρμόδια Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA). Είναι 600 φορές γλυκύτερη από τη ζάχαρη και η ασφάλειά της έχει πιστοποιηθεί από περισσότερες από 100 επιστημονικές μελέτες τα τελευταία 20 χρόνια.
• Στέβια (Γλυκοζίτες Στεβιόλης): Σήμερα η φύση έρχεται να συμπληρώσει τη λίστα των εγκεκριμένων γλυκαντικών με χαμηλές θερμίδες με μια γλυκαντική ύλη φυσικής προέλευσης. Πρόκειται για μια καινοτόμο γλυκαντική ύλη χωρίς θερμίδες που προέρχεται από τα φύλλα του φυτού στέβια (stevia rebaudiana) και είναι 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, χωρίς να αποδίδει θερμίδες. H ιδιότητά της αυτή σημαίνει ότι μια ελάχιστη ποσότητα αρκεί ώστε να εξασφαλίσει την επιθυμητή γλυκύτητα στη γεύση, περιορίζοντας παράλληλα τον αριθμό των προσλαμβανόμενων θερμίδων. Τα φύλλα της έχουν φυσική γλυκιά γεύση εξαιτίας των γλυκοζιτών στεβιόλης που περιέχονται σε αυτά. Υπάρχουν πολλά είδη γλυκοζιτών στεβιόλης με διαφορετική γλυκαντική δύναμη, αλλά με μια διαδικασία που θυμίζει την εκχύλιση του τσαγιού παραλαμβάνονται εκείνοι με τη μεγαλύτερη γλυκύτητα, απομονώνονται και καθαρίζονται, δίνοντας τελικά τη γλυκαντική ύλη από στέβια, που πρόσφατα εγκρίθηκε και στην Ευρωπαϊκή Ένωση για χρήση σε τρόφιμα, ποτά, και επιτραπέζια γλυκαντικά.
